پەروەردەی سێکسی

پێویست ناكات باسكردنی سێكس له‌نێو خێزانه‌كاندا وه‌ك قەدەغەکراو سه‌یربكرێت

دایک و باوک ڕۆڵێکی کاریگەر دەبینن لە پەروەردەکردنی هەرزەکار و ڕێنمونی کردنیان دەربارەی تەندروستی سێکسی و جەستەییان, بۆیە پەیوەندییەکی هاوڕێیانە لەنێوان هەرزەکار و دایبابدا دەبێتە هۆی پێگەیاندنی گەنجان لەسەر ڕێچکەیەکی دروست.

لێکۆڵینەوەکان دەریانخستووە پەیوەندییەکی کراوە و گفتوگۆئامێزی خێزان و هه‌رزه‌كاران لەسەر سێکس دەبێتە هۆی پێگه‌یاندنێكی ته‌ندروستتری گه‌نجان چونکە باسکردنی ئەم بابەتە هەستیارە بۆ هەرزەکاران پێویستە تا شەرمیان بشکێت و زیاتر لەبارەی  سێکسەوە بزانن.

ئێمەش لێره‌دا دەمانەوێت زیاتر دەربارەی پەیوەندی نێوان دایک و باوک و هەرزەکار لەسەر بابه‌ته‌ په‌یوه‌ندیداره‌كان به‌سێکسه‌وه ڕوونبكه‌ینه‌وه‌‌، بەتایبەتی چۆنیەتی دەست پێکردنی ئەم گفتوگۆیانە، چ ڕێگەیەک کاریگەرە و باسی چی بکرێت، ئایا دایک و باوک ئامادەن بۆ گفتوگۆیەکی لەم جۆرە یان نا؟

دیبۆرا ڕۆفمن، پەروەردەکارێکی سێکسی و پسپۆڕ لەپەیوەندییەکانی نێوان دایباب و منداڵاندا، هەندێک ڕوونکردنەوە لەسەر گفتوگۆ خێزانییه‌كان دەربارەی سێكس‌ ده‌خاته‌ ڕوو:

یه‌كه‌م: خۆپاراستن له‌ هه‌ستكردن به‌ شه‌رمه‌زاری
زۆربەی گەنجەکان شتانێکی زۆر سادە و سەرەتاییان لەلایەن دایک و باوکیانەوە پێ وتراوە و زۆربەی زانیارییە سێکسییەکانیان لە ئینتەرنێتەوە وەرگرتووە، ئه‌مه‌ش بۆ وه‌رگرتنی زانیاریی سێكسی به‌س نییه‌ و ته‌نانه‌ت ده‌گونجێت به‌لاڕێدابه‌ریش بن و كه‌لێن بۆ هه‌رزه‌كاران دروستبکەن.

لەنێو زۆرینه‌ی خێزانەکان، کە تەنانەت خاوەنی پەیوەندییەکی باشیشن لە نێو خۆیاندا، گفتوگۆكردن له‌باره‌ی بابه‌ته‌ سێكسییه‌كانه‌وه‌ بە هەستیار دادەنرێت و هەرواش مامەڵەی لەگەڵدا دەکرێت.

ئەم دۆخە وادەکات کە پەروەردەی سێکسی لە ماڵەوە و له‌نێو خێزانه‌كاندا دەگمەن بێت به‌هۆی ئه‌وه‌ی كه‌ بە بابه‌تێكی هه‌ستیار و قەدەغەکراو (تابوو) دادەنرێت لەکاتێکدا لەوانەیە لە ژینگەی دەرەوەدا باسکردنی ئەم بابه‌ته‌ ئاسانتر بێت.

ڕەنگە لەدەرەوەی خێزان ژینگەیەکی تر دروست بێت بۆ گەنج کە تێیدا زانیاری هەڵە و نادروست وەربگرێت سەبارەت بە سێکس، ئەمەش دووری دەخاتەوە لەو کەشەی کە ونە لە ماڵەوە و لەگەڵ ئەو کەسانەی کە پێکەوە لەسەر یەك مێز و سفرە لەگەڵی کۆدەبنەوە.

دووه‌م: باسكردنی سێكس بابەتێکی دووبارە نییە

بابه‌ته‌ په‌یوه‌ندیداره‌كان به‌ سێكسه‌وه‌ جار جار له‌نێو خێزانه‌كان به‌ ناڕاسته‌وخۆیی باسده‌كرێت، بەڵام تارادەیەك کەمە، ئەمەش هەستێکی نامۆ لای هه‌رزه‌كارران دروستده‌كات و ڕووبه‌ڕووی چه‌ندین پرسیارییان ده‌كاته‌وه‌.

سێیه‌م: ڕاستگۆیی دایک و باوک
پەروەردەی سێکسی لە ماڵەوە نابێت تەنها دەربارەی ڕاستییەکان و ڕۆتیناتی ژیان بێت به‌ڵكو دەبێت لەگەڵ ئەوەشدا سەرنج بخرێتە سەر فێربوونی زانیاری بەسوود.

لەوەش گرنگتر، فێربوونی چۆنییەتی گفتوگۆکردن دەربارەی بابەتە هەستیارەکان و بیرکردنەوە لێیانە کە یارمەتیدەر دەبن بۆ بڕیاردانی تەندروست و ڕاست بۆ خۆیان و دەوروبەریشیان.

چواره‌م: زۆر نا، زۆر زووش نا

دایک و باوک زۆر جار پێیانوایە پاراستنی منداڵەکانیان بریتییە لە دواخستنی گفتوگۆ هه‌ستیاره‌كانی وه‌ك بابه‌تی سێكسی, ئه‌ویش بەهۆی نەگونجاوی تەمەنییانەوە.

لە ڕاستییدا ئەمە پێچەوانەیە و دەکرێت ئەو منداڵانە توشی کێشە ببن و لەسەرچاوەی تر بگەڕێن دەربارەی بابەتەکە چونکە پرسیاریان زۆر بۆ دروست دەبێت و بە شێوەیەکی گشتی هەندێکیان فزوڵن دەربارەی ئەو شتانەی زانیاریان نییە لەسەری.

پێنجه‌م: شکاندنی قەدەغەکراوەکان
ئەو دوودڵییه‌ی بۆ قسەکردن لەسەر بابه‌ته‌ سێکسییه‌كان له‌نێو خێزانه‌كاندا هه‌یه‌ زۆرجار سه‌رچاوه‌كه‌ی له‌و باوه‌ڕه‌ ئاینییه‌وه‌ هاتوو‌ه‌ كه‌ ده‌ڵێت “حه‌رامه‌”.

نابێت بیرمان بچێت‌ منداڵان و هەرزەکاران له‌ خێزانەکانیانەوە‌ پێویستییان به‌ پێنج شتی سه‌ره‌كییه‌ کە بریتیین لە: جەختکردنەوە و خۆشەویستی بێ مەرج بەو جۆرەی کە هەن و خۆیانن، زانیاری زیاتر و وردتر، چاوەڕوانی ڕوون لە دەوری بەهاکان، ڕێزگرتن لە سنوری خۆت و چواردەورت و ڕێنیشاندانییان لە بەڕێوەبردنی سەربەخۆیی گەشەسەندنییان.

باسكردنی وردی بابه‌ته‌ سێكسییه‌كان و به‌رچاوڕوونی پێدانیش له‌باره‌یانه‌وه‌ هیچ جیاوازییه‌كی نییه‌ و به‌شێكی گرنگه‌‌ له‌و خاڵه‌ سه‌ره‌كییانه‌ی كه‌ باسكراون.

لە کۆتاییشدا باسكردنی بابه‌ته‌ سێكسییه‌كان ده‌رئه‌نجامێكی ئه‌رێنی بۆ دایباب و بەخێوکەران ده‌بێت و واده‌كات زیاتر هەست بە ئاسوودەیی بکەن سەبارەت بە قسەکردن لەسەر سێکس.

وەک بەخێوکەر پێویستە دایكان و باوكان ڕۆڵی خۆیان له‌ په‌روه‌رده‌كردنی گه‌نجاندا به‌ سه‌ركه‌وتوویی بگێڕن و پشتگیری ژیانێکی خۆش، تەندروست، ئەخلاقی، سەلامەت، چێژبەخش و تێرکردنی ژیانی سێکسی منداڵه‌كانیان بکەن.      

هەواڵ

ئەردۆ‌غان بە خزمەتی ئاشتی ناوی بردووە … رێککەوتنی شەرع و عەبدی هێرشەکانی سەر رۆژئاوای رانەگرتووە

رێککەوتنی ئەحمەد شەرع و مەزڵوم عەبدی بۆ تێکەڵکردنی هەسەدە لەگەڵ وەزارەتی بەرگری سوریا، هێرشەکانی تورکیا بۆ سەر رۆژئاوای کوردستان رانەگرتووە. دوای پێشوازییەکانی ئەردۆ‌غان لە ڕێککەوتنەکەش، سوپای تورکیا لە چەند ناوچەیەکی لەو بەشەی کوردستان بۆردومان کردووە. 

میدیاکانی ڕۆژئاوای کوردستان بڵاویانکردەوە، لە چەند کاتژمێری ڕابردودا تورکیا سەنتەری شاری جەزیرەیان بۆردومان کردووە، لە ئاکامدا  سێ گولـلە تۆپ لە گەڕەکی تەل ئەحمەر کەوتەوەتە خوارەوە، سوپای وڵاتەکە دامەزراوەیەکی ئاژەڵداریشی لە شاری تەل تەمر لە پارێزگای جەزیرە کردوەتە ئامانج. 
تا ئێستا زەرەر و زیانەکانی بۆردومانەکە ئاشكرانەکراوە و هێزەکانی سوریای دیموکرات - هەسەدە هیچ رونکردنەوەیەکیان بڵاونەکردوتەوە. 
ڕۆژی 11ـی ئازاری 2025، روانگەى سورى بۆ مافەکانى مرۆڤ بڵاویکردەوە، فڕۆکە جەنگییەکانی تورکیا، بەنداوى تشرین و پردى قەرەقۆزاق و دەوروبەرى شارۆچکەى سڕینیان لە سنوورى کۆبانێ بۆردوومانکردووە.
هێرشەکەی تورکیا بۆسەر رۆژئاوای کوردستان دوای ئەوەدێت، رەجەب تەیب ئەردۆغان، سەرۆک کۆماری تورکیا پێشوازی لە رێککەوتنی ئەحمەد شەرع سەرۆککۆماری راگوزەری سوریا و مەزڵوم عەبدی فەرماندەی گشتی هێزەکانی هەسەدە کرد و رایگەیاند،" جێبەجێکردنی ئەو ڕێککەوتنەی لە نێوان کورد و دیمەشقدا لە سوریا هاتەئاراوە، خزمەتی ئاسایش و سەقامگیری ئەو وڵاتە دەکات و هەموو سورییەکان تێیدا براوە دەبن، بۆیە پێویستە بە تەواوی جێبەجێ بکرێت. 
شەوی 10ـی ئازاری 2025، رێککەوتننامەیەکی 8 خاڵی لە نێوان مەزڵووم عەبدی، فەرماندەی گشتیی هێزەکانی سووریای دیموکرات- هەسەدە، و ئەحمەد شەرع، سەرۆکی سووریا واژۆ کرا.
بەپێی ڕێککەوتنەکە، هەموو دامەزراوە سڤیل و سەربازییەکانی رۆژئاوای کوردستان بە دەروازە سنوورییەکان و گێڵگە نەوتی و گازییەکان تێکەڵی ئیدارەی دەوڵەتی سووریا دەکرێن. 
فەرهاد شامی وتەبێژی هەسەدە سەبارەت بە ئامانجی کورد لە رێککەوتنەکەدا رایگەیاند،"ئێستا تورکەکان چەند رۆژێکە هێزی گەورەیان هێناوەتە دەوروبەی قەرەقۆزاق، چەند رۆژێکیشە لە شێخ مەقسود کێشەی زۆر دروست بوون، ئامانجی سەرەکیمان وەستانی ئەو شەڕانەیە و گەڕانەوەی خەڵکی عەفرین، سەرێکانی و گرێسپی بۆ شوێنی خۆیان".
لە خاڵی شەشەمی ڕێککەوتنەکەدا جەختکراوتەوە لەسەر "پاڵپشتیکردنی دەوڵەتی سوریا لە شەڕی دژی پاشماوەکانی ئەسەد و هەموو هەڕەشەکانی سەر ئاسایش و یەکڕیزی وڵاتەکە".