دایک و باوک ڕۆڵێکی کاریگەر دەبینن لە پەروەردەکردنی هەرزەکار و ڕێنمونی کردنیان دەربارەی تەندروستی سێکسی و جەستەییان, بۆیە پەیوەندییەکی هاوڕێیانە لەنێوان هەرزەکار و دایبابدا دەبێتە هۆی پێگەیاندنی گەنجان لەسەر ڕێچکەیەکی دروست.
لێکۆڵینەوەکان دەریانخستووە پەیوەندییەکی کراوە و گفتوگۆئامێزی خێزان و ههرزهكاران لەسەر سێکس دەبێتە هۆی پێگهیاندنێكی تهندروستتری گهنجان چونکە باسکردنی ئەم بابەتە هەستیارە بۆ هەرزەکاران پێویستە تا شەرمیان بشکێت و زیاتر لەبارەی سێکسەوە بزانن.
ئێمەش لێرهدا دەمانەوێت زیاتر دەربارەی پەیوەندی نێوان دایک و باوک و هەرزەکار لەسەر بابهته پهیوهندیدارهكان بهسێکسهوه ڕوونبكهینهوه، بەتایبەتی چۆنیەتی دەست پێکردنی ئەم گفتوگۆیانە، چ ڕێگەیەک کاریگەرە و باسی چی بکرێت، ئایا دایک و باوک ئامادەن بۆ گفتوگۆیەکی لەم جۆرە یان نا؟
دیبۆرا ڕۆفمن، پەروەردەکارێکی سێکسی و پسپۆڕ لەپەیوەندییەکانی نێوان دایباب و منداڵاندا، هەندێک ڕوونکردنەوە لەسەر گفتوگۆ خێزانییهكان دەربارەی سێكس دهخاته ڕوو:
یهكهم: خۆپاراستن له ههستكردن به شهرمهزاری
زۆربەی گەنجەکان شتانێکی زۆر سادە و سەرەتاییان لەلایەن دایک و
باوکیانەوە پێ وتراوە و زۆربەی زانیارییە سێکسییەکانیان لە ئینتەرنێتەوە وەرگرتووە،
ئهمهش بۆ وهرگرتنی زانیاریی سێكسی بهس نییه و تهنانهت دهگونجێت بهلاڕێدابهریش بن و كهلێن بۆ ههرزهكاران دروستبکەن.
لەنێو زۆرینهی خێزانەکان، کە تەنانەت خاوەنی پەیوەندییەکی باشیشن لە نێو خۆیاندا، گفتوگۆكردن لهبارهی بابهته سێكسییهكانهوه بە هەستیار دادەنرێت و هەرواش مامەڵەی لەگەڵدا دەکرێت.
ئەم دۆخە وادەکات کە پەروەردەی سێکسی لە ماڵەوە و لهنێو خێزانهكاندا دەگمەن بێت بههۆی ئهوهی كه بە بابهتێكی ههستیار و قەدەغەکراو (تابوو) دادەنرێت لەکاتێکدا لەوانەیە لە ژینگەی دەرەوەدا باسکردنی ئەم بابهته ئاسانتر بێت.
ڕەنگە لەدەرەوەی خێزان ژینگەیەکی تر دروست بێت بۆ گەنج کە تێیدا زانیاری هەڵە و نادروست وەربگرێت سەبارەت بە سێکس، ئەمەش دووری دەخاتەوە لەو کەشەی کە ونە لە ماڵەوە و لەگەڵ ئەو کەسانەی کە پێکەوە لەسەر یەك مێز و سفرە لەگەڵی کۆدەبنەوە.
دووهم: باسكردنی سێكس بابەتێکی دووبارە نییە
بابهته پهیوهندیدارهكان به سێكسهوه جار جار لهنێو خێزانهكان به ناڕاستهوخۆیی باسدهكرێت، بەڵام تارادەیەك کەمە، ئەمەش هەستێکی نامۆ لای ههرزهكارران دروستدهكات و ڕووبهڕووی چهندین پرسیارییان دهكاتهوه.
سێیهم: ڕاستگۆیی دایک و باوک
پەروەردەی سێکسی لە ماڵەوە نابێت تەنها دەربارەی ڕاستییەکان
و ڕۆتیناتی ژیان بێت بهڵكو دەبێت لەگەڵ ئەوەشدا سەرنج بخرێتە سەر فێربوونی
زانیاری بەسوود.
لەوەش گرنگتر، فێربوونی چۆنییەتی گفتوگۆکردن دەربارەی بابەتە هەستیارەکان و بیرکردنەوە لێیانە کە یارمەتیدەر دەبن بۆ بڕیاردانی تەندروست و ڕاست بۆ خۆیان و دەوروبەریشیان.
چوارهم: زۆر نا، زۆر زووش نا
دایک و باوک زۆر جار پێیانوایە پاراستنی منداڵەکانیان بریتییە لە دواخستنی گفتوگۆ ههستیارهكانی وهك بابهتی سێكسی, ئهویش بەهۆی نەگونجاوی تەمەنییانەوە.
لە ڕاستییدا ئەمە پێچەوانەیە و دەکرێت ئەو منداڵانە توشی کێشە ببن و لەسەرچاوەی تر بگەڕێن دەربارەی بابەتەکە چونکە پرسیاریان زۆر بۆ دروست دەبێت و بە شێوەیەکی گشتی هەندێکیان فزوڵن دەربارەی ئەو شتانەی زانیاریان نییە لەسەری.
پێنجهم: شکاندنی قەدەغەکراوەکان
ئەو دوودڵییهی بۆ قسەکردن لەسەر بابهته سێکسییهكان لهنێو
خێزانهكاندا ههیه زۆرجار سهرچاوهكهی لهو باوهڕه ئاینییهوه هاتووه كه
دهڵێت “حهرامه”.
نابێت بیرمان بچێت منداڵان و هەرزەکاران له خێزانەکانیانەوە پێویستییان به پێنج شتی سهرهكییه کە بریتیین لە: جەختکردنەوە و خۆشەویستی بێ مەرج بەو جۆرەی کە هەن و خۆیانن، زانیاری زیاتر و وردتر، چاوەڕوانی ڕوون لە دەوری بەهاکان، ڕێزگرتن لە سنوری خۆت و چواردەورت و ڕێنیشاندانییان لە بەڕێوەبردنی سەربەخۆیی گەشەسەندنییان.
باسكردنی وردی بابهته سێكسییهكان و بهرچاوڕوونی پێدانیش لهبارهیانهوه هیچ جیاوازییهكی نییه و بهشێكی گرنگه لهو خاڵه سهرهكییانهی كه باسكراون.
لە کۆتاییشدا باسكردنی بابهته سێكسییهكان دهرئهنجامێكی ئهرێنی بۆ دایباب و بەخێوکەران دهبێت و وادهكات زیاتر هەست بە ئاسوودەیی بکەن سەبارەت بە قسەکردن لەسەر سێکس.
وەک بەخێوکەر پێویستە دایكان و باوكان ڕۆڵی خۆیان له پهروهردهكردنی گهنجاندا به سهركهوتوویی بگێڕن و پشتگیری ژیانێکی خۆش، تەندروست، ئەخلاقی، سەلامەت، چێژبەخش و تێرکردنی ژیانی سێکسی منداڵهكانیان بکەن.
کۆبونەوەی
دادگای باڵای فیدراڵی و کۆبونەوەی لوتکەی یەکێتی و پارتی هیچ هەواڵێکی خۆشیان بۆ
مووچە خۆران پێنەبوو، بڕیارە لە 24 کاتژمێری
داهاتوودا دوو کۆبونەوەی باڵا لە بەغدا بەڕێوەبچێت و تێدا پرسی موچەی هەرێم تەوەری
سەرەکی دەبێت.
ئەمڕۆ 14ـى تەمموز،
دادگای باڵای فیدراڵی عێراق تایبەت بە دوو سکاڵا لەبارەی نەناردنی مووچەی هەرێمی
کوردستانەوە کۆبووەوە، هەرچەندە موچە خۆران چاوەڕێبوون دادگا بڕیاری ناردنی مووچە
بدات، بەڵام دادگاکە
بڕیاردانی لەسەر سکاڵاکان بۆ 28ـی تەمموز دواخست.
پرسی مووچەی مووچە
خۆرانی هەرێم، ئەمڕۆ پارتی و یەکێتی لە ئاستی باڵادا کۆکردەوە، شاندی یەکێتی بە
سەرۆکایەتی بافڵ تاڵەبانی، سەرۆکی یەکێتی لەگەڵ شاندی پارتی بە سەرۆکایەتی مەسعود
بارزانی، سەرۆکی پارتی کۆبونەوە.
دوای
کۆتاییهاتنی کۆبونەوەکە، راگەیەندراوێکیان بڵاوکردەوە کە بەشێکی تایبەتبوو بە پرسی
مووچە و ئاماژە بەوەکراوە، هەموو هەوڵەکان چڕ بکرێنەوە بۆ چارەسەری
کێشە و دابینکردنی مووچە شایستە داراییەکانی هەرێمی کوردستان
وابڕیارە ئەمشەو،
کۆبونەوەی چوارچێوەی هەماهەنگیی بەڕێوەدەچێت، کە لە لایەنە سەرەکیە شیعەکانی ناو
حکومەت پێکهاتووە، سەرۆک وەزیرانی عێراق ئامادەی کۆبونەوەکە دەبێت و پرسی ناردنی
مووچەی هەرێم تەواوەرێکی کۆبونەوەکە دەبێت.
سبەینێ، ئەنجومەنی
وەزیرانی عێراق کۆدەبێتەوە و تاوتوێی ئەو راپۆرتە دەکات، کە لیژنە وەزارییەکەی
حکومەتی عێراق ئامادەی کردووە لەسەر پرسی مووچەی هەرێم.
شێروان دووبەردانی،
پەرلەمانتاری فراکسیۆنی پارتی لە پەرلەمانی عێراق بە میدیای حزبەکەی راگەیاندووە، دواخستنی
دانیشتنەکەی ئەمڕۆی دادگای فیدراڵی هیچ یاسایی نەبوو، تەنیا نەیانویست بڵێن لە
تواناماندا نییە بڕیار بدەین، دواخستنی دادگای فیدراڵی بۆ 28 مانگ پەیامێکی ناراستەوخۆیە
کە ناتوانن مووچە بنێرن.
لەبارەی هەڵوێستی
فراکسیۆنی پارتی لە بەرامبەر دواخستنی مووچەی فەرمانبەرانی هەرێمی کوردستان وتی: کۆتا
وادەی چاوەڕوانیمان یەک هەفتەی دیکەیە و ئەگەر تا ئەو کاتە پرسی مووچەی فەرمانبەرانی
هەرێمی کوردستان چارەسەر نەکرێت، هەڵوێستمان دەبێت.