Project

بە بەرزبونەوەی ناجێگری سیاسی وه‌به‌رهێنانى بیانى لە سلێمانی کەمدەبێتەوە

Mic
2025-03-13

ناجێگیرى بارودۆخى سیاسی پارێزگاى سلێمانى هۆكارێكى كاریگه‌ره‌ له‌سه‌ر كه‌مبوونه‌وه‌ى وه‌به‌رهێنانى راسته‌وخۆى بیانى، هەر کات ناجێگری سیاسی بە ئه‌ندازه‌ى 1% به‌رزببێته‌وه‌، قه‌باره‌ى وه‌به‌رهێنانى راسته‌وخۆى بیانى له‌ پارێزگاکە به‌ ئه‌ندازه‌ى له‌ 0.22% كه‌مده‌كات.

روداوە سیاسییەکان لە پارێزگای سلێمانی کاریگەری گرنگ لەسەر دۆخی ئابوری و وەبەرهێنانی شارەکە دروست دەکەن، بەشێوەیەک بە بەرزبونەوەی ناجێگیری دۆخی سیاسی، گەشە و قەبارەی دۆخی ئابوری و وەبەرهێنان رو لە کەمبوونەوە دەکات.
پارێزگاى سلێمانى به‌وه‌ ناسراوه‌ كه‌ زۆر هه‌ستیاره‌ به‌رامبه‌ر هه‌ر رووداو پێشهاتێكى سیاسی، هه‌ر له‌به‌ر ئه‌وه‌شه‌ كه‌ ژماره‌ى خۆپیشاندان و مانگرتن و پێكهه‌ڵپژانه‌كانى له‌ماوه‌ى 2006-2024دا له‌ هه‌ر سێ پارێزگاكه‌ى دیكه‌ زیاتره‌.

ئەگەرچی ئەم هەستیارییە لە لایەکەوە تایبه‌تمه‌ندى زیندوێتى پارێزگایه‌، به‌ڵام له‌لایه‌كى دیكه‌وه‌ هۆكاره‌ بۆ هه‌ڵاتنى وه‌به‌رهێنى بیانى و هه‌ندێكجار وه‌به‌رهێنى ناخۆییش، چونكه‌ ئه‌سته‌مه‌ وه‌به‌رهێنێ سه‌رمایه‌ى خۆى له‌ ژینگه‌یه‌كدا بخاته‌كار كه‌ به‌ هه‌ڵبه‌رز و دابه‌زی سیاسیدا گوزه‌ر بكات.

بەپێی توێژینەوەیەکی دامەزراوەی ڤیژن بۆ لێکۆڵینەوەی ستراتیژی کە بە ناونیشانی "رۆڵى وه‌به‌رهێنانى راسته‌وخۆى بیانى له‌ هه‌رێمى كوردستان له‌نێوان ساڵانى 2006-2024 ئەنجامدراوە و پارێزگاى سلێمانى وه‌ك نمونه‌ وەرگیراوە، ناجێگیرى فه‌زاى سیاسی پارێزگاى سلێمانى به‌ هۆكارێكى (زۆر زۆر) كاریگه‌ر له‌سه‌ر كه‌مبوونه‌وه‌ى وه‌به‌رهێنانى راسته‌وخۆى بیانى دایاریی کراوە

له‌ پێوانه‌سازیەکی توێژینەوەکەدا ده‌ركه‌وتووه‌ ئه‌گه‌ر  ئه‌م  فاكته‌ره‌ به‌ ئه‌ندازه‌ى 1% به‌رزببێته‌وه‌ له‌به‌رامبه‌ردا قه‌باره‌ى وه‌به‌رهێنانى راسته‌وخۆى بیانى له‌ پارێزگاى سلێمانى به‌ ئه‌ندازه‌ى له‌ 0.22% كه‌مبوونه‌وه‌ به‌خۆیه‌وه‌ ده‌بینێت.

شارێكى وه‌ك سلێمانى كه‌ 11 ساڵه‌ بایكۆتى ناوبه‌ناو ده‌یگرێته‌وه‌ و 91 خۆپیشاندانى ته‌نها بۆ شایسته‌داراییه‌كانى ئه‌نجامدابێت و 182 به‌یاننامه‌ى ناره‌زایی له‌وباریه‌وه‌ ده‌ركردبێت،ده‌توانین بڵێین سه‌قامگیرى سیاسی له‌به‌رده‌م پرسیاردایه‌،ئه‌مه‌ش ئه‌و میتۆده‌مان بۆ پشت راستده‌كاته‌وه‌ كه‌ پێی وایە "سه‌رمایه‌ ترسنۆكه‌ و خۆى له‌و ژینگانه‌ى وه‌به‌رهێنان به‌دوور ده‌گرێت كه‌ به‌ناجێگیرى سیاسى ناسراون".

توێژینەوەکە پێشنیازی ده‌سته‌به‌ركردنى هاوسه‌نگی سیاسی و ئیدارى بۆ پارێزگاى سلێمانى کردووە بۆ ئه‌وه‌ى وه‌به‌رهێنى بیانى سڵ نه‌كاته‌وه‌ له‌ به‌گه‌ڕخستنى سه‌رمایه‌كه‌ى له‌ وه‌به‌رهێنانى راسته‌وخۆى بیانى له‌و پارێزگایه‌دا، هەروەها پێشنیازی ئەوەشی کردووە، دڵنیایی بدرێت به‌ وه‌به‌رهێنى بیانى له‌ پاراستنى سه‌رمایه‌ و پرۆژه‌كانى ئه‌ویش له‌ رێگه‌ى ره‌خساندنى ژینگه‌یه‌كى هاوسه‌نگ له‌ رووى سیاسی و به‌رگرتن له‌ زۆرى خۆپیشاندان و مانگرتن و هه‌ڵكوتانه‌ سه‌ر سه‌رمایه‌داران.

 

 

More News

Most Popular

تەندروستی

بەکارهێنانی مەیکەپی دژە ئاو مەترسیدارە؟

Mic
2025-10-04

توێژینەوەیەک کە لە گۆڤاری زانستی ژینگە و تەکنۆلۆژیادا بڵاو کراوەتەوە ئاماژەی بەوە داوە، بەشێک لە بابەتی جوانکارییەکان کە ئەمڕۆ بەکار دێت، ڕێژەیەکی زۆر لە ماددە کیمیایییە ژەهراوییەکان لە پێکهاتەیاندا هەیە وەک پۆڵی فلۆرۆ ئەڵکیل (PFAS ) . کە بەداخەوە لە پێکهاتەی ماددە جوانکارییەکاندا ئەم ماددە نانووسرێت بۆ ئەوەی خەڵک هۆشیار بێت.

ئیدارەی خۆراک و دەرمانی ئەمریکی (FDA) باس لەوە دەکات، بەشێک لە بابەتە جوانکارییەکانی وەکوو بۆیەی نینۆک و کرێمەکان و سوراو و قەڵەم چاو و ماسکەرا، دەکرێت ئەم ماددانەی تێ بکرێت بۆ ئەوەی زۆرتر بە درەوشاوەیی دەربکەوێت. بۆیە زۆر گرنگە ئەو بابەتە جوانکارییانە بەکار دێت کە دڵنیان لەوەی ئۆریجیناڵە و کوالێتی بەرزە.