هەواڵ

Mic Exclusive: یەکێتی پێشنیازێک بۆ رادەستکردنی نەوت دەداتە پارتی

یەکێتیی نیشتمانی کوردستان لە کۆبونەوەکەی ئەمڕۆی پیرمام پێشنیازێک بۆ رادەستکردنی نەوت دەداتە پارتی دیموکراتی کوردستان؛ رێککەوتنیش وەک تاکە رێگەی چارەسەری پێشنیاز دەکات. 

 بەپێی ئەو زانیارییانەی دیجیتاڵ میدیای Mic لە سەرچاوەیەکی ئاگادار لە یەکێتی دەستی کەوتووە؛ مەکتەبی سیاسی یەکێتیی نیشتمانی کوردستان بڕیاریداوە پشتیوانی رادەستکردنی نەوت بە حکومەتی عێراق بکات. 

بڕیارە ئەمڕۆ مەکتەبی سیاسی پارتی دیموکراتی کوردستان و یەکێتیی نیشتمانی کوردستان لە پیرمام بە سەرۆکایەتی مەسعود بارزانی و بافڵ تاڵەبانی کۆببنەوە، دیجیتاڵ میدیای Mic زانیویەتی لەو کۆبوونەوەیەدا یەکێتی پێشنیازەکەی بۆ رادەستکردنی نەوت دەداتە پارتی.

پێشتر، قوباد تاڵەبانی جێگری سەرۆکی حکومەتی هەرێمی کوردستان لە پشکی یەکێتی دیجیتاڵ میدیای Micـی راگەیاندبوو، رێککەوتن لەگەڵ بەغدا بەدیلی نییە و دەبێت رێککەوتن بکرێت. 

لێدوانەکەی قوباد تاڵەبانی بۆچوونی فەرمی یەکێتییە؛ مەکتەبی سیاسی حزبەکەش وەک بەرزترین دەسەڵاتی ناو حزب پشتیوانی ئەو بۆچوونە دەکات. 

پرسی کشانەوە لە بەغدا، یەکێکە لەو کارتە فشارانەی پارتی لەم ماوەیدا زیاتر لە جارێک باسی کردووە، بەڵام تا ئێستا بڕیارەکەی پەسەند نەکردووە. 

یەکێتی پشتیوانی ئەم بۆچوونە ناکات، بەغدا بە چەقی ستراتیژی بۆ کورد لە هەرێمی کوردستان دەزانێت، وەک سەرچاوەیەکی ئاگاداری یەکێتی بە دیجیتاڵ میدیای Micـی وت؛ یەکێتی بڕیاری بەردەوامبوونی لە بەغدا داوە و لە کشانەوەدا پشتیوانی پارتی ناکات.

ئەگەرچی بڕیارەکانی بەغدا بۆ نەناردنی پارەی مووچە هەرێمی کوردستانی روبەڕوی قەیرانێکی قوڵی دارایی کردوەتەوە و دوو مانگە زیاتر مووچە دابەشنەکراوە، بەڵام دابەشبوونی ناوخۆیی لەناو هێزە سیاسییەکانی هەرێمی کوردستانیش دەبینرێت. 

 دیجیتاڵ میدیای Mic زانیویەتی، یەکێتی بڕیارداوە بە مەرجی رادەستکردنی نەوت بە حکومەتی عێراق هاوهەڵوێستی پارتی بێت و پشتیوانی بکات. 

حکومەتی عێراقی لە مانگی ئایارەوە بڕیاریداوە پارەی مووچە رەوانەی هەرێمی کوردستان نەکات، هەردوو حکومەتی عێراق و هەرێمی کوردستان لە گفتوگۆدان بە تایبەت لەسەر پرسی رادەستکردنی نەوت بە کۆمپانیای سۆمۆ، بەڵام تا ئێستا لەسەر وردەکاری و ژمارەکان رێککنەکەوتوون. 

هەواڵ

لاریجانییەکان گەڕانەوە هەڕەمی دەسەڵاتی ئێران

دوای چوار ساڵ دوورکەوتنەوەی لەسەر شانۆی سیاسی ئێران، جارێکی تر عەلی لاریجانی گەڕایەوە و بە فەرمانی مەسعود پزیشکیان، سەرۆک کۆماری ئێران، بە سکرتێری ئەنجومەنی ئاسایشی نیشتمانی دیاری کرا.

رۆژی دووی ئاب، میدیای نزیک لە سوپای پاسدارانی ئێران بڵاویکردەوە، لە چەند رۆژی داهاتوودا ژمارەیەک گۆڕانکاری لە دامەزراوە ئەمنییەکانی وڵاتدا دەکرێن و ئەگەری زۆرە عەلی لاریجانی، راوێژکاری عەلی خامنەیی وەکو سکرتێری ئەنجوومەنی ئاسایشی نیشتیمانی دەستنیشان بکرێت.

 بەپێی مادەی 176ی دەستووری ئێران، ئەنجوومەنی باڵای ئاسایشی نیشتمانیی ئەو وڵاتە دەتوانێت بەپێی ئەرکەکانی خۆی ئەنجوومەنی لاوەکی وەک ئەنجوومەنی بەرگری و ئەنجوومەنی ئاسایشی وڵات پێکبهێنێت.

هەروەها، سەرۆکایەتی هەریەک لە ئەنجوومەنە لاوەکییەکان یان لەلایەن سەرۆک کۆمارەوە دەکرێت یانیش ئەندامێکی ئەنجوومەنی باڵای ئاسایشی نیشتمانی، کە لەلایەن سەرۆککۆمارەوە دەستنیشان دەکرێت.

ئەمڕۆ بە فەرمی، عەلی لاریجانی، سەرۆکی پێشووتری پەرلەمانی ئێران بە بڕیاری مەسعود پزیشکیان، سەرۆک کۆماری ئێران، لاریجانی بە سکرتێری ئەنجومەنی ئاسایشی نیشتمانی دیاری کرا.

بەپێی ئاژانسی هەواڵی فارس، عەلی ئەکبەر ئەحمەدیان، سکرتێری پێشووی ئەنجوومەنەکە دەبێتە ئەندامی ئەنجوومەنەکە و بەرپرسیارێتی چەند دۆسیەیەکی تایبەت و ستراتیژیی ئێرانی پێدەدرێت.

عەلی لاریجانی، سادق لاریجانی و محەممەد جەواد لاریجانی، باوکیان، ئایەتوڵڵا میرزا هاشم ئامۆلی لاریجانی، یەکێک بوو لە مەرجەعە گەورەکانی شیعە و هاوڕێی نزیکی ئایەتوڵڵا خومەینی، کە ئەمەش ڕێگەخۆشکەرێکی سەرەکی بوو بۆ چوونەناو کایەی سیاسیی کوڕەکانی.

ئەم بنەماڵەیە یەکێکن لە بنەماڵە هەرە بەهێز و کاریگەرەکانی دوای شۆڕشی 1979، کە هێزی خۆیان لە تێکەڵەیەکی دەگمەنی نێوان "ئاینی نەریتی" و "زانستی مۆدێرن" و "پەیوەندی سیاسی"دا وەرگرتووە.


چۆن یەک بنەماڵە، بۆ ماوەیەکی درێژ، سێ جومگەی سەرەکیی دەسەڵاتی ئێرانیان بەدەستەوە بوو؟ بنەماڵەی لاریجانی، کە زیاتر لە دوو دەیە وەک "کۆڵەکەکانی ڕاگرتنی نیزام" ناسرابوون، سێکوچکەیەکی دەسەڵاتیان پێکهێنابوو کە لە مێژووی کۆماری ئیسلامیدا وێنەی نەبوو.

گۆشەی یەکەمی سێکوچکەکە: عەلی لاریجانی، سیاسەتمەدارە پراگماتییەکە، بۆ ماوەی 12 ساڵ سەرۆکی پەرلەمان بوو. ئەو دەسەڵاتی یاسادانانی لەژێر کۆنترۆڵدا بوو. کاری ئەو، ڕاگرتنی هاوسەنگیی نێوان باڵە جیاوازەکان و بەڕێوەبردنی یاساکانی وڵات بوو.

گۆشەی دووەم: سادق لاریجانی، دادوەرە دەسەڵاتدارەکە، بۆ ماوەی 10 ساڵ سەرۆکی دەسەڵاتی دادوەری بوو، ئەو هێزی دادوەری و سەرکوتکردنی بەدەستەوە بوو. لە سەردەمی ئەودا، هەزاران نەیار و ناڕازی ڕووبەڕووی حوکمی قورس بوونەوە، ئەو پارێزەری ئاسنینی نیزام بوو لەناوخۆدا.

گۆشەی سێیەم: محەممەد جەواد لاریجانی، تیۆریست و مێشکی ئایدۆلۆژیم، ئەو بەرگریکاری فەرمیی ئێران بوو لە گۆڕەپانی نێودەوڵەتیدا، بەتایبەت لە بواری مافی مرۆڤدا. کاری ئەو، داڕشتنی گوتاری فەرمی و پاساوهێنانەوە بوو بۆ کردەوەکانی نیزام.

سەرهەڵدانی نەوەیەکی نوێی توندڕەو، تۆمەتەکانی گەندەڵی، و گۆڕانی نەخشەی سیاسیی ئێران، هێزی لاریجانییەکانی کەمکردەوە، گەورەترین گورز، ڕەتکردنەوەی کاندیدبوونی عەلی لاریجانی بوو بۆ سەرۆکایەتی لە ساڵی 2021، ئەمە نیشانەی کۆتایی سەردەمی زێڕینی ئەم بنەماڵەیە بوو.