ئيلینا رۆمانۆسكی باڵیۆزی ئەمریكا لە عێراق ڕایگەیاند ئەمریكا نرخی دۆلارو دینار دیاری ناكاتو سزای بەسەر بانكی نوێدا لە عێراق نەسەپاندووە، بەڵكو گەیشتووە بە میكانیزمێك بۆ بەهێزكردنی كەرتی بانكیی عێراق.
باڵیۆزی ئەمریكا لەعێراق لەمیانی چاوپێكەوتنێكدا ئەوەشی خستەڕوو: ئەو رێوشوێنانە چەند ساڵێكی خایاندووەو بۆ ئەوەیە یارمەتی عێراق بدات لە پابەندبوون بە سیستمی بانكیی جیهانیو گەرەنتی رێگریكردن لە بەكارهێنانی سیستمی بانكیی بۆ شتنەوەی پارەی گەلی عێراقو ئاودیوكردنی بۆ دەرەوە.
ئيلینا رۆمانۆسكی دەشڵێت: ئەم رێوشوێنانە بەر لە دوو ساڵ دەستیپێكردووەو بەشێوەیەكی پلە بەپلە لەلایەن بانكەكانی عێراقەوە جێبەجێ كراوە، ئەمەش بەگوێرەی رێككەوتن لەنێوان بانكی فیدراڵی ئەمریكاو بانكی ناوەندیی عێراق، هاوكات ئەوەی دەبێت بكرێت بەردەوامیدانە بە گفتوگۆ لەگەڵ بانكی ناوەندیو چاودێریكردنی لێكەوتەكانیەتی لەسەر هاوڵاتی ئاسایی كە دامەزراوە داراییە نافەرمییەكان بەكاردەهێنێت، ئەمەش بۆ چارەسەركردنی لێكەوتەكانی.
سەبارەت بە سپیكردنەوەی پارە باڵیۆزی ئەمریكا لەعێراق وتی: ئەمریكا لەگەڵ لایەنی عێراقیدا هەوڵی رێگریكردن لە شتنەوەی ئەو پارانە دەدات كە بۆ گەلی عێراقی دەگەڕێنەوە، هەروەها رێگریكردن لە ئاودیوكردنی، سەرەنجمان خستوەتە سەر دۆسیەی گەندەڵی لە عێراقو ئەوەی رویدا رێكەوت بوو لەگەڵ دەستبەكاربوونی محەمەد شیاع سودانی لە پۆستی سەرۆك وەزیراندا.
نزیكەی مانگێكە نرخی دۆلار بەرزبوونەوەیەكی زۆری بەرامبەر دیناری عێراقی تۆماركردووە و بۆ هەریەك دۆلار گەیشتە 1660 دینار، لەئێستاشدا حكومەت رێوشوێنی نوێی گرتوەتەبەر بۆ دابەزاندنی نرخی دۆلار و بەرزكردنەوەی بەهای دینار، هەر لەوچوارچێوەیەشدا سەرۆكوەزیرانی عێراق پارێزگاری بانكی ناوەندی گۆڕی و دوابەدوای ئەوەش بەهای دۆلار بەرامبەر دینار دابەزینی تۆماركرد.
ئەمریكا پێشتر چەند بانكێكی عێراقی بە سپیكردنەوەی پارە و بردنە دەرەوەی دۆلار بۆ ئێران و سوریا تۆمەتباركرد ئەو بانكانەش لەلایەن حكومەتی عێراق و بەپاڵپشتی ئەمریكا سزادراون كە چوار بانكیان لقیان لەهەرێمی كوردستان هەیە.
هاوكات ئاژانسی رۆیتهرز بڵاویكردووهتهوه: ئهمریكا به سوودانی راگهیاندووه، ئهگهر رێگری له چوونی دۆلار بۆ ئێران نهكات، ئهوا چاوهڕوانی رووخانی حكومهتهكهی بێت. ئەمە لەکاتێکدایە هاوپهیمانی بهڕێوهبردنی دهوڵهت له دوایین كۆبوونهوهیدا تاوتوێی بهرزبوونهوهی بههای دۆلار و رێكارهكانی حكومهتی بۆ سەقامگیرکردنی بههای دینار كرد.
وەزارەتی دەرەوەی ئەمریکا رایگەیاند، دۆخی ئازادییە بنەڕەتی و مەدەنییەكان لە هەرێمی كوردستان خراپتر بوون. دەشڵێت، " زیندانەکان و ناوەندەکانی چاکسازی لە هەرێم لە دۆخێکی خراپدان".
ئەمڕۆ سێشەممە، وەزارەتی دەرەوەی ئەمریکا لە راپۆرتێکدا لەسەر رەوشی ئازادی رادەربڕین و مافی مرۆڤ راپۆرتێکی بڵاوکردوە و تێدا دەڵێت" کوشتن و بێسەروشوێنکردن و ئەشکەنجەدان و بارودۆخی سەختی ناو زیندانەکان و چەندین پێشێلكاری تر تۆماركراون، وتیشی، دەستگیرکردن و لێپێچینەوەی ناڕەوا دژی رۆژنامەوانان كراوە و كێشە بۆ ئازادیی گردبوونەوە دروستكراوە.
ئەوەشی خستەڕوو، زیندانەکان و ناوەندەکانی چاکسازیی لە هەرێم لە دۆخێکی خراپدان و رێژەی قەرەباڵغی نێو زیندانەکان گەیشتووتە ١٥٧٪.