هەواڵ

ئیسرائیل هێرشی نوێ دەکاتە سەر ئێران

هەواڵگیری ئەمەریکا لە چەند ڕإپۆرتێکدا هۆشداری لە هێرشی ئیسرائیل بۆ سەر ئێران دەدات و دەڵێت، تەلئەڤیڤ دەیەوێت بەرنامە ئەتۆمییەکەی ئێران بە ئامانج بگرێت.
بەپێی چەند ڕاپۆررتێکی هەواڵگیری ئەمەریکا کە ڕۆژنامە واشنتن پۆستی ئەمەریکی بڵاویکردوەتەوە، ئیسرائیل دەیەوێت لە ناوەڕاستی ئەمساڵدا هێرشێکی نوێ بکاتە سەر ئێران.
ئیسرائیل بەرنامە ئەتۆمییەکانی ئێرانی وەک ئامانجی هێرشەکەی دیاریکردووە، بەپێی پێشبینییەکانی دەزگای هەواڵگیری ئەمەریکا هێرشێکی لەو شێوەیە دەتوانێت بەرنامە ئەتۆمییەکەی ئێران بۆ چەند هەفتەیەک یان چەند مانگێک دوابخات.
هێرشی نوێی ئیسرائیل بۆ سەر ئێران تەنها کاریگەری لەسەر ئێران نابێت، بەڵکو دۆخی سیاسی لە ناوچەکەدا دەباتە قۆناغێکی نوێوەوە و مەترسی ململانێیەکی فراوانتر دروست دەکات.
بەپێی ڕۆژنامەی واشنتن پۆستی ئەمەریکی ئەو ڕاپۆرتانە مێژووییەکەیان دەگەرێتەوە بۆ کۆتایی ئیدارەکەی بایدن و سەرەتای هاتنەوەی دۆناڵد ترامپ وەک سەرۆکی ئەمەریکا. 
گشتگیرترین ڕاپۆرتە هەواڵگرییەکان لە سەرەتای مانگی یەکدا هاتووە و لەلایەن بەڕێوەبەرایەتیی هەواڵگریی سەرۆک ئەرکانی هاوبەش و دەزگای هەواڵگری بەرگرییەوە بەرهەم هێنراوە.

ڕۆژنامەی وۆڵستریت جۆرناڵیش لە زاری بەرپرسانی هەواڵگریی ئەمەریکا بڵاویکردەوە، بەدیاریکراویی هەردوو وێستگەی ئەتۆمیی نەتەنز و فۆردۆ-ی ئێران دەکرێنە ئامانجە بۆردومانەکان، بەڵام ئەوەی جێگەی سەرنجە ئەوەیە، لەنێو پلانەکەدا باس لەوە کراوە ئەمریکا لەئاسمانەوە سوتەمەنیی بۆ فڕۆکە ئیسرائیلییەکان دابیندەکات، لەگەڵ پێدانی زانیاریی هەواڵگریی لەبارەی ئامانجەکانەوە.
بەپێی لێدوانی بەرپرسانی ئێستا و پێشووی ئەمریکا کە ئاگاداری هەواڵگرین بە ڕۆژنامەکەیان ڕایانگەیاندووە، ئیسرائیل هێرشکردنە سەر ئێرانی لە مانگی تشرینی یەکەمدا وەک تۆڵەسەندنەوەیەک لە هێرشێکی مووشەکی بالیستیکی دیاریکردووە، بەرگرییە ئاسمانییەکانی ئێرانی تێکداوە و وڵاتەکەی بەرەوڕوی هێرشێکی بەدواداچوون کردووەتەوە.
ڕاپۆرتە هەواڵگیرییەکان مشتومڕێکی گەورەی میدیاییان دروستکردووە، ئاژانسی ڕۆیتەرز بڵاویکردوەتەوە نەیتوانیوە ئەو ڕاپۆرتە پشتڕاست بکاتەوە و کۆشکی سپی ڕەتیکردەوە هیچ لێدوانێک بدات.
ڕۆژنامەی پۆستی بەریتانی ڕایگەیاندووە، حکومەتی ئیسرائیل و سی ئای ئەی و دەزگای هەواڵگری بەرگری و نووسینگەی بەڕێوەبەری هەواڵگری نیشتیمانی ئامادە نەبوون هیچ لێدوانێک بدەن.
وتەبێژی ئەنجوومەنی ئاسایشی نیشتمانی کۆشکی سپی بە واشنتن پۆستی ئەمریکی وتووە، دۆناڵد ترەمپ، سەرۆکی ئەمریکا "رێگە بە ئێران نادات چەکی ئەتۆمی بەدەستبهێنێت، پێی باشترە دانوستان لەسەر چارەسەرێک بکات لە کێشە درێژخایەنەکانی ئەمەریکا لەگەڵ ڕژێمی ئێران بە شێوەیەکی ئاشتیانە ".

هێرشی ئێران و ئیسرائیل بۆ سەر یەکتر
یەکەم هێرشی ئێران بۆ سەر ئیسرائیل لە ناوەڕاستی مانگی نیسانی 2024 بوو، سوپای پاسدارانی ئێران بە دەیان درۆنی بۆمبڕێژکراو و موشەکی بالیستی ئاراستەی ئیسرائیل کرد، وەک وەڵامدانەوە و تۆڵەکردنەوەی خوێنی ئەو حەوت فەرماندەیەی سوپای پاسداران کە لە هێرشە ئاسمانییەکەی ئیسرائیل لە دیمەشق کوژران، ئەمەش بە یەکەم هێرشی ڕاستەوخۆی ئێران بۆ سەر خاکی ئیسرائیل دادەنرێت.
ڕۆژی 31ـی تەموزی 2024، ئیسماعیل هەنییە سەرۆکی مەکتەبی سیاسیی بزوتنه‌وه‌ی حەماسی فەڵەستینی لە تارانی پایتەختی ئێران کوژرا.ئەو رووداوانە توڕەیی ئێرانی بەدوای خۆیدا هێنا و بەرپرسانی ئێران هەڕەشەی تۆڵەسەندنەوەیان کرد.
ڕۆژی 27ـی ئەیلولی 2024، حەسەن نەسروڵا ئەمینداری حزبوڵای لوبنان و عەباس نیلفروشان، فەرماندەی باڵای سوپای پاسداران لە هێرشێکی ئیسرائیلدا لە بەیروت کوژران. 
ڕۆژی 1ـی تشرینی یەکەمی 2024، ئێران هێرشێکی موشەکی کردەسەر ئیسرائیل. سوپای پاسداران لەبارەی هێرشەکەوە ڕایگەیاند، هێرشەکە لە تۆڵەی شەهیدکردنی ئیسماعیل هەنییە، بەرپرسی مەکتەبی سیاسیی حەماس، حەسەن نەسروڵا، ئەمینداری حیزبوڵای لوبنان و عەباس نیلفروشان، فەرماندەی باڵای سوپای پاسداران بووە.

هەواڵ

Mic Exclusive : دەسەڵاتی تەمویلی مووچە لە بانکی ناوەندی هەرێم/ سلێمانی سەندرایەوە

وەزارەتی دارایی و ئابوری دەسەڵاتی تەمویلی مووچە لە بانکی ناوەندی هەرێم/ سلێمانی سەندەوە و وەزیری دارایی دەڵێت، "نابێت لە ژێر هیچ بیانوویەکدا پارەی تەرخانکراو بۆ مووچە بۆ هیچ بوارێکی تر بەکاربهێنرێت"

 بەپێی ئەو زانیارییانەی دەست دیجیتاڵ میدیای Mic کەوتوون، بە بڕیاری ئاوات شێخ جەناب وەزیری دارایی و ئابوری هەرێمی کوردستان دەسەڵاتی تەمویلی مووچە لە بانکی ناوەندی هەرێم/ سلێمانی وەرگیراوەتەوە.

هەر بەپێی زانیارییەکان، تەمویلی مووچە لە بانکی ناوەندی هەرێم/ سلێمانی-ـەوە گواستراوەتەوە بۆ بانکی ئاشتی لە سلێمانی لەمەودوا لەو بانکەوە تەمویلی پارەی مووچەخۆرانی سلێمانی دەکرێت.
دیجیتاڵ میدیای Mic، قسەی لەگەڵ بەرپرسانی بانکی ناوەندی هەرێم/ سلێمانی کردووە، لەگەڵ پشتراستکردنەوەی هەواڵەکەدا پابەندی خۆشیان بە بڕیارەکانی وەزارەتیی دارایی و ئابورییەوە راگەیاند.

بەپێی بڕیارەکەی وەزارەتی دارایی و ئابوری، تەمویلی موچەی موچەخۆران و فەرمانبەران راستەوخۆ لە بانكی منارەوە دەنێردرێت بۆ بانكی ئاشتی لەوێشەوە بۆ بانكەكانی سنوری پارێزگای سلێمانی و هەڵەبجە و ئیدارەكانی راپەڕین و گەرمیان.

بەپێی بەدواداچوونەکان، هۆکاری بڕیارەکەی وەزارەتی دارایی و ئابوری هەرێمی کوردستان بۆ ئەو کێشانەی رابردووی دەگەڕێتەوە کە لە بانکی ناوەندی هەرێم/ سلێمانی بۆ دابەشکردنی مووچە دروست بووە، لەناویاندا دەستکاریکردنی پارەی نەختینەیی مووچە. 

رۆژی 18ـی ئازاری 2025، ئاوات شێخ جەناب وەزیری دارایی و ئابوری لە کۆبونەوەی لەگەڵ بەڕێوەبەری بانکەکان و گەنجینەکانی سنوری پارێزگای سلێمانی و هەڵەبجەو ئیدارەی گەرمیان و ڕاپەڕین رایگەیاند، نابێت لە هیچ بانکێک کێشە و گرفت بۆ هاووڵاتیان و فەرمانگەکان و بەڵێندەران دروست بکرێت، بەپێچەوانەوە هەر کێشەیەکی نەخوازراو بەدەر لە یاسا و ڕێنماییەکان دروست بکرێت ئیجرائاتی پێویست لەگەڵ بەڕێوەبەری بانکەکان دەکرێت.                

هەر لەو کۆبونەوەیەدا بڕیاردرا نابێت لە هیچ بانکێک دەستکاری پارەی هاووڵاتیان ( ئەمانات، وەدائیع، توفیر، هتد) بکرێت بەپێچەوانەوە ڕووبەڕووی لێپرسینەوەی یاسایی دەبنەوە.      
بڕیاردریش درا، بەهیچ جۆرێک نابێت لە ژێر هیچ بیانوویەکدا پارەی تەرخانکراو بۆ مووچە بۆ هیچ بوارێکی تر بەکاربهێنرێت، لە حاڵەتی دووبارە بوونەوەی سەرپێچیەکان و هەرکەس و لایەنێک پێچەوانەی ئەم ڕێنماییانە جوڵایەوە،ڕێکاری پێویستی لە دژ دەگیرێتبەر بگرینەبەر.   

پێشتر، بانکەکان دەسەڵاتیان هەبووە بڕی دیاریکراو خەرج بکەن، بەڵام ئێستا ئەو دەسەڵاتە لێیان سەندراوەتەوە و دەبێت راپۆرتی هەفتانە رادەستی وەزارەتی دارایی بکەن.