هەواڵ

عێراق هاوردەی وڵاتەکەی بۆ نیوەی یەکەمی 2025 بڵاوکردەوە

Mic
2025-09-06

لە نیوەی یەکەمی ئەمساڵ عێراق بە بەهای نزیکەی 30 ملیار دۆلار کەلوپەل و پێویستی لە پێنج وڵاتی گەورەی هەناردەکردن، هاوردە کردووە.

ئیمارات لە پلەی یەکەمی ئەو پێنج وڵاتەیە کە عێراق زۆرترین کاڵا و شمەکی لێ هاوردەکردووە و بە بەهای 10.5 ملیار دۆلار شمەکی بە عێراق فرۆشتووە.

چین لە پلەی دووەم دێت، بەبەهای 8.8 ملیار دۆلار، تورکیا لە پلەی سێیەم دایە بە 4.9 ملیار دۆلار، یەکێتی ئەوروپا لە پلەی چوارەمدا دێت بە 3 ملیار دۆلار، هەرچی ئێران-یشە بە بەهای 1.8 ملیار دۆلار کاڵای بە عێراق فرۆشتووە و لە پلەی پێنجەمدایە.

شەش پۆلی سەرەکی زیاتر لە %50ـی کاڵا هاوردەکراوەکان پێکدەهێنێت کە بەم شێوەیەیە: ئامێرە ئەلیکترۆنییەکان 4.4 ملیار دۆلار، ئامێرە کارەباییەکان 3.45 ملیار دۆلار، کانزا بەنرخەکان، بەتایبەتی زێڕ 3.3 ملیار دۆلار، ئۆتۆمبێل بە بەهای 2.7 ملیار دۆلار، پێویستییەکانی نەوت 1.2 ملیار دۆلار، ئەو بەرهەمانەی لە ئاسن دروست دەکرێن 1.2 ملیار دۆلارە، %50 تریش بەسەر 94 پۆلدا دابەشبووە.

عێراق هاوسەنگی بازرگانی ئەرێنی لەگەڵ، چین، هیندستان و وڵاتانی یەکێتی ئەوروپا هەیە، لەکاتێکدا لەگەڵ تورکیا و ئیمارات کورتهێنانی گەورەی تۆمارکردوە، هێشتا نەوتی خاو تاکە کاڵای سەرەکی هەناردەکراوی عێراقە.

لە شەش مانگی یەکەمی ئەمساڵ، بەهای حەواڵەی بانکی ناوەندی عێراق 40 ملیار دۆلار بووە و پێشبینی دەکرێت تا کۆتایی ئەمساڵ بگاتە، 80 ملیار دۆلار.

لە نیوەی یەکەمی 2025 داهاتی عێراق لە باج تەنها 1.2 ملیار دینار بووە، کە یەکسانە بە تەنها نزیکەی 900 ملیۆن دۆلار کە دەکاتە نزیکەی کەمتر لە %2.25ـی کۆی گشتی حەواڵە کە بەشێوەیەکی بەرچاو کەمترە لەقەبارەی راگەیاندراوی بازرگانی دەرەکی لەگەڵ ئەو وڵاتانە.

عێراق لە هەوڵەکانی بەردەوامە بۆ کۆنترۆڵکردنی هاوردەکردن و کەمکردنەوەی خۆدزینەوە لە گومرگەکان، لە هەوڵدایە بۆ چاکسازی لەو بوارەدا.

بۆ بەرزکردنەوەی ئاستی کۆنترۆڵکردن و چاکسازی لەو وەرگرتنی گومرگ، دەبێت سەرەتا سەرنج لەسەر کاڵا بنەڕەتییەکانی وەک، ئامێرە ئەلیکترۆنییەکان، کارەباییەکان، ئۆتۆمبێل، پێویستییەکانی نەوت و زێڕ و دواتر سەرنج بخرێتە سەر کەلوپەلی دیکە بۆ بەرزکردنەوەی داهاتی گومرگ.


بابەتی لێکچو

More News

Most Popular

هەواڵ

دادگای مافەکانی مرۆڤی ئەوروپا کاتی ئازادکردنی ئۆجەلانی دیاریکرد

Mic
2025-09-07


دوای 26ساڵ و حەت مانگ لە دەستگیرکردنی، ئێستا عەبدوڵا ئۆجەلان لە دورگەی ئیمراڵییەوە نەخشەی داهاتووی تورکیا دادەڕێژێتەوە، هەرچەندە ئەو پرسی ئازادکردنی خۆی بەستووەتەوە بە پرسی ئازادی گەلی تورکیاوە، بەڵام دادگای مافەکانی مرۆڤی ئەوروپا داوای ئازادکردنی ئۆجەلان دەکات لە کۆتایی مانگی ئەیلولدا.

 کاتێک رۆژی 15ـى شوباتی 1999، عەبدوڵا ئۆجەلان، رێبەریئەوکاتی پەکەکە لە کینیا دەستگیرکرد، رەنگە بە خەیاڵی کەسدا نەهاتبێت، کە رۆژێک نەک چارەنوسی دۆزی کورد، بەڵکو چارەنوسی پرۆسەی سیاسی و سیستەمی حکومڕانی لە تورکیا دەکەوێتە دەست ئۆجەلان، کە زیاتر لە سێیەکی تەمەنی لە زیندانی تورکیا بەسەربردووە.

مانگی شوباتی ئەمساڵ کۆنسەی بەڕێوەبەری کەجەکە، سەرکەوتنی پرۆسەی ئاشتی بەستەوە بە ئازادکردنی عەبدوڵا ئۆجەلانەوە، ئەو جەختکردنەوەی کەجەکە کاردانەوەی بەدوای خۆیدا هێناو وایکرد، خودی ئۆجەلان لەسەر ئەو پرسە پەیامێک بڵاوبکاتەوە.

رۆژی 2ـى تەموز، عەبدوڵا ئۆجەلان،  باسی ئازادیی خۆی کرد و وتی: من هیچ کاتێک ئازادیی کەسیی خۆمم بە پرسێکی جیاواز و سەربەخۆ لە ئازدایی کۆمەڵگە نەبینیوە، هەمیشەش بەرگریم لەوە کردووە، بەبێ بنیادنانی ئازادیی کۆمەڵگە، ئازادیی تاکەکەسیی مانای راستەقینەی خۆی نادۆزێتەوە.

لەئێستادا پرسی ئازادکردنی ئۆجەلان هاوکات لەگەڵ هەنگاوەکانی بەرەوپێشچوونی پرۆسەی ئاشتیدا چووتە قۆناغێکی نوێوە، دادگای مافەکانی مرۆڤی ئەوروپا، وادەی کۆتایی ئەم مانگەی بۆ تورکیا دیاریکردوە بۆ جێبەجێکردنی "مافی هیوا" بۆ ئازادکردنی عەبدوڵا ئۆجەلان، تاکو بتوانێت سەر لەنوێ ژیانی ئاسایی لەدەرەوەی زیندان دەسپێبکاتەوە.

کۆتایی ساڵی رابردوو، دەوڵەت باخچەلی، سەرۆکی مەهەپە دوایکرد عەبدوڵا ئۆجەلان بچێتە پەرلەمان و پەکەکە  هەڵبوەشێنێتەوە، بەڵێنیدا، کە ئەگەر ئۆجەلان پەکەکە هەڵوەشێنێتەوە، ئەوانیش ئازادی دەکەن، بەڵام تا ئێستا ئۆجەلان ئازاد نەکراوە.

پرسی ئازادکردنی ئۆجەلان لەکاتێکدایە، نوعمان كورتولموش سەرۆكی پەرلەمانی توركیا پێنج كەس لە كۆمیسیۆنی برایەتی و دیموکراسی كە بۆ چارەسەری كێشەی كورد دروستكراو، ڕادەسپێرێت بۆ ئەوەی سەردانی زیندانی ئیمڕاڵی بكەن و لەگەڵ ئۆجەلان كۆببنەوە.

هەرچەندە ئازادکردنی عەبدوڵا ئۆجەلان خواستی کود و ئازادیخوازانە، بەڵام خودی ئۆجەلان پێیوایە، زیندان نەیتوانیوە رێگەبگرێت لە هەوڵەکانی بۆ سەرخستنی پرۆسەی ئاشتی و تەنانەت، دڵنیایی بە پەکەکە و گەلی کوردداوە، کە بەرپرسیارێتی قۆناغەکە لە ئەستۆ دەگرێت.

TVPodcastهەواڵبنکۆڵکاری دەربارەی ئێمە 18-

ریکلاممان لەگەڵ بکە

+964 (0)770 153 6483

[email protected]

Designed and developed by AVESTA GROUP

Mic News. ©2021 All rights reserved