زانست

بێگانە و تەنە فڕیوەکان ئایا لە گەردووندا ڕکابەرمان هەیە ؟

پێشکەشکردنی ڕۆژنامەنووسێکی مەکسیکی - چەند ڕۆژێک لەمەوبەر لە پەرلەمانی وڵاتەکەیدا سەبارەت بەو شتانەی کە بانگەشەی ئەوە دەکرد دوو تەرمی پارچە پارچەکراوی بوونەوەری دەرەوەی زەوین، تەمەنیان زیاتر لە هەزار ساڵە، ئەو مشتومڕە کۆنە نوێیەی لێکەوتەوە سەبارەت بە واقیعی بوونی بوونەوەرە دەرەکییەکان کە کێبڕکێ لەگەڵ مرۆڤەکاندا دەکەن لە گەردووندا، یان لانیکەم تەنەکانی دەرەوەی زەوی کە چاودێرییان دەکەن و لە خەوندان بۆیان.

لە ماوەی دەیەی ڕابردوودا ئەم جۆرە تۆمەتانە سەبارەت بە بوونی مرۆڤە بێگانەکان زۆرجار دەرکەوتوون، دوایینیان نزیکەی هەفتەیەک لەمەوبەر ڕوویدا کاتێک ڕۆژنامەنووسی مەکسیکی جەیمی مۆسان دوو تەرمی مۆمیاکراوی لەناو سندوقی بچووکی دار و شووشەیی نمایشکرد لە میانی دانیشتنێکدا لەسەر کەسانی بیانی لە کۆنگرەی مەکسیک بە ئامادەبوونی پسپۆڕان و سیاسەتمەدارانی ژاپۆن، ئەرجەنتین، فەرەنسا و بەرازیل.و پیرۆ، بە ئامانجی تاوتوێکردنی "دیاردە نامۆ نەناسراوەکان" (UAP).

ئەو ڕۆژنامەنووسە - کە بە باوەڕی بە بوونی تەنی فڕینی نەناسراو ناوبانگی دەرکردووە - ڕایگەیاندووە کە ئەو تەنانە لە وڵاتی پیرۆ دۆزراونەتەوە و تەمەنیان بە هەزار ساڵ مەزەندە دەکرێت، ناوبراو لەژێر سوێنددا شایەتحاڵی ئەوەی دا کە 30%ی دی ئێن ئەی ئەو بوونەوەرانە نادیارە، هەروەها پەیوەندییان بە مرۆڤەوە نییە، ئەمەش ئاماژەیە بۆ ئەوەی کە ئەوان مرۆڤی بێگانەن، بەڵام هەموو ئەو تۆمەتانە لەسەر بنەمای لێکۆڵینەوەی زانستی بەرچاو نەبوون.

بەڵام ئەوانی تر هەر بەوەوە نەوەستاون، بەڵکو لە درێژەدا باسیان لەوە کردووە کە پەیام و سیگناڵیان لە بۆشایی ئاسمانەوە پێگەیشتووە و دەڵێن کە پێیان وایە لەوانەیە پەیامێک بن کە لەلایەن مرۆڤە نامۆکانەوە بنێردرێت کە لەسەر هەسارەکانی تر دەژین و هەوڵی پەیوەندیکردن لەگەڵ مرۆڤ دەدەن.

ڕۆژنامەی "دەیلی میرۆر"ی بەریتانی لە مانگی حوزەیرانی ساڵی ڕابردوودا بڵاویکردەوە "شتێکی مەحاڵ فیشەکی بۆ زەوی ناردووە". زانایانی فەلەکناسی باس لەوە دەکەن کە ئەو ئامێرە نهێنییە هەر ١٨ خولەک جارێک سیگناڵی ڕادیۆیی دووبارە دەناردەوە، هەروەها جیاوازە لە هەموو شتێک کە پێشتر لە بۆشایی ئاسماندا بینراوە.

هەواڵ

پەرلەمانی کوردستان دەخرێتەوە ژێر رەحمی چەکوشی دادگای فیدراڵی عێراق

دوو سکاڵا بۆ هەڵوەشاندنەوەی ئەم خولەی پەرلەمانی کوردستان لە دادگای فیدراڵی تۆمار دەکرێت، کە ئەنجامدانی هەڵبژاردنەکەی بە بڕیاری هەمان دادگا بووە.  

 هەڵبژاردنی خولی شەشەمی  پەرلەمانی کوردستان دوای دوو ساڵ دواخستن لە وادەی خۆی، دواجار بە بڕیاری دادگای فیدراڵی کۆتایی ساڵی رابردوو ئەنجام درا.

دادگای فیدراڵی بەشێکی چیرۆکی دواخستنی هەڵبژاردنی پەرلەمانی کوردستان بوو، نزیکەی ساڵێک تاتوێی سکاڵایەکی لەبارەی هەڵبژاردنەکەوە کرد، کە دواجار بە هەڵوەشاندنەوە و دواتر کەمکردنەوەی ژمارەی کورسی کۆتایی پێکهاتەکان کۆتاییهات.

ئێستا جارێکی دیکە ئەنجامی ئەو هەڵبژاردنە خراوەتەوە بەر دەستی دادگای فیدراڵی عێراق، کۆمەڵی دادگەری کوردستان و جوڵانەوەی نەوێ نوێ رایگەیاندووە، لە دادگای فیدراڵی سکاڵایان بۆ هەڵوەشاندنەوەی خولی شەشەمی پەرلەمانی کوردستان تۆمارکردووە.
سکاڵاکەی کۆمەڵی دادگەری کە یەکەم سکاڵایە بۆ هەڵوەشاندنەوەی خولی شەشەم لەلایەن عومەر گوڵپی کاندیدی سەرکەتووی حزبەکە دژی پەرلەمانی کوردستان تۆمار کراوە.

عومەر گوڵپى سەبارەت بە تۆمارکردنی ئەو سکاڵایە رایگەیاندووە،"داوامان لە دادگاى فیدراڵی کردووە، خولەکە هەڵوەشێندرێتەوە و هەڵبژاردن دووبارە بکرێتەوە، هەروەها هەموو ئەو ئیمتیازە ماددییانەى لە پێنج مانگى ڕابردوودا پەرلەمانتاران وەریان گرتووە، لێیان وەربگیرێتەوە".

کۆمەڵى دادگەرى کە لە هەڵبژاردنى خولى شەشەمى پەرلەمانى کوردستاندا سێ کورسیى بەدەستهێنا، دواتر هەڵبژاردنەکەی بە" دیزاینکراو" وەسفکرد و بڕیاریدا بایکۆتی خولەکە بکات.

دوای چوار رۆژ لە سکاڵاکەی کۆمەڵی دادگەری، جوڵانەوەی نەوەی نوێش رایگەیاند، سکاڵایان بۆ هەڵوەشاندنەوەی پەرلەمانی کوردستان تۆمار کردووە. 

نەوەی نوێ رایگەیاندووە، سکاڵاکەی ئەوان دژی سەرۆکی هەرێمی کوردستان، ئەوەیش بەهۆی ئەوەی تا ئێستا بڕیاری هەڵوەشاندنەوەی پەرلەمانی کوردستانی دەرنەکردووە.

ڕۆژی 20ـی تشرینی یەکەمی 2024، هەڵبژاردنی خولی شەشەمی پەرلەمانی کوردستان ئەنجام درا، بەپێی ئەنجامی کۆتایی هەڵبژاردن کە لەلایەن کۆمسیۆنەوە بڵاوکراوەتەوە، پارتی 39 کورسی، یەکێتی 23 کورسی، نەوەی نوێ 15 کورسی، یەکگرتوو 7 کورسی، هەڵوێست 4 کورسی، کۆمەڵ 3 کورسی، بەرەی گەل 2 کورسی و هەریەک لە گۆڕان و هاوپەیمانی کوردستانیش یەکی کورسییەکیان بەدەستهێناوە.

دوای نزیکەی حەوت مانگ لە ئەنجامدانی هەڵبژاردن، تا ئێستا پەرلەمانی کوردستان کارا نەبووە و تەنها پەرلەمانتاران سوێندی یاسایان خواردووە، بەڵام هەموو مانگێک مووچە وەردەرگن.