دوای 52 ساڵ
خەبات دژ بە سیاسیەتی قڕکردن و پێشێلکردنی مافەکانی کورد لە باکوری کوردستان، پەکەکە لە 12یەمین
کۆنگرەی خۆیدا، بڕیاری خۆ هەڵوەشاندنەوەی پەسەندکرد و کۆتایی بە خەباتی چەکداریی
هێنا.
ئەمڕۆ، دوای تێپەڕبوونی 75رۆژ
بەسەر بڕیاری عەبدوڵا ئۆجالان، رێبەری زیندانیکراوی پەکەکە بۆ هەڵوەشاندنەوە و چەکدانانی
پەکەکە، لە راگەیەندراوێکدا پارتی کرێکاران بڕیارەکانی کۆنگرەی 12ی
بڵاوکردەوە.
لە راگەیەندراوەکەی پەکەکەدا هاتووە، کۆنگرەی 12ـی پارتی کرێکاران لە نێوان
رۆژانی 5-7ـی ئایار بە
بەشداری 232 ئەندام و لە دوو ناوچەی جیاواز بەڕێوەچووە، بە
سەرکەوتوویی کۆتایی هات، کۆنگرەکە سەرەڕای دۆخی دژوار کە شەڕ و پێکدادان بەردەوام
بوون، هێرشەکان لە ئاسمان و زەوییەوە درێژەیان هەبوو، بە شێوەیەکی پارێزراو بەڕێوەچوو.
"خەباتی پەکەکە سیاسەتی نکۆڵی و لەناوبردنی سەر گەلەکەمانی
تێکشکاند، کێشەی کوردی گەیاندە ئاستی چارەسەرکردن لە رێگای سیاسەتی دیموکراتییەوە،
بەمشێوەیە پەکەکە ئەرکی مێژوویی خۆی تەواو کرد، کۆنگرەی 12ی پەکەکە بڕیاری هەڵوەشاندنەوەی
پێکهاتەی رێکخراوەیی پەکەکە و کۆتاییهێنان بە شێوازی خەباتی چەکداری دا کۆتایی بە
چالاکییەکانی ژێر ناوی پەکەکە هێنا".
پەکەکە رایگەیاندووە، چارەسەرکردنی کێشەی کورد لە ڕێگای سیاسەتی
دیموکراتیی کە پرۆسەی جێبەجێکردنی لەلایەن ڕێبەر ئاپۆوە بەڕێوە دەبرێت، خەباتی ڕێبەرایەتی
52 ساڵە نیشانیان داوە کە کێشەی کورد تەنها لەسەر بنەمای نیشتمانی هاوبەش و هاوڵاتی
یەکسان چارەسەر دەبێت.
کۆنگرەی پارتی کرێکاران بە گرنگییەوە لە پەیوەندی تورک و کورد دەڕوانێت
و ئاماژە بەوەدەکات، پەرەسەندنەکانی ئێستای ناوەڕاستی ڕۆژهەڵات لە چوارچێوەی جەنگی
جیهانی سێیەمدا، ڕێکخستنەوەی پەیوەندییەکانی کورد-تورک چارەنووسساز دەکەن.
پەکەکە دەڵێت: بڕوای تەواومان هەیە کە گەلەکەمان باشتر لە هەمووان
بڕیاری هەڵوەشاندنەوەی پەکەکە و کۆتاییهێنان بە شێوازی خەباتی چەکداری تێدەگات، میراتی
مێژووی ئازادیمان کە پڕە لە خەبات و بەرخۆدان، لەگەڵ بڕیارەکانی کۆنگرەی 12ـی پەکەکە
بەهێزتر پەرە دەسەنێت بە ڕێگای سیاسەتی دیموکراتی.
بانگەوازی هەموو لایەک دەکات، بۆ بەشداریکردن لە پرۆسەی ئاشتی
و کۆمەڵگەی دیموکراتی و جەختدەکاتەوە، بڕیاری هەڵوەشاندنەوەی پەکەکە و کۆتاییهێنان
بە خەباتی چەکداری، زەمینەیەکی بەهێز پێشکەش دەکات بۆ ئاشتی بەردەوام و چارەسەری دیموکراتی.
"لەم قۆناغەدا گرنگە کە پەرلەمانی گەورەی نەتەوەیی تورکیا
بە لێپرسراوێتی مێژوویی ڕۆڵی خۆی ببینێت، بانگەوازی هەموو پارتە سیاسییەکانی ناو پەرلەمان،
بەتایبەت حکومەت و پارتی سەرەکی ئۆپۆزسیۆن، ڕێکخراوەکان، کۆمەڵەکانی ئایین و باوەڕی
دەکەین بەشداری پرۆسەی ئاشتی و کۆمەڵگەی دیموکراتی بن".
داوا لە هێزە نێودەوڵەتییەکان دەکات، کە بە بینینی بەرپرسیارێتیان
لە سیاسەتەکانی ژینۆساید کە بۆ سەد ساڵە دژی گەلەکەمان بەڕێوە دەچێت، ڕێگری لە چارەسەری
دیموکراتی نەکەن و بەشداری ئەرێنی لە پرۆسەکەدا بکەن.
لە کۆتایی راگەیەنداراوەکەدا پەکەکە بەڵێنی سەرکەوتن بۆ هەموو
شەهیدانی خەباتەکەیان دووپات دەکاتەوە و جەخت لەسەر بانگەشەکانیان بۆ بەدیهێنانی خەونەکانی
هاوڕێ سڕی سورەیا ئۆندەر، شەهیدی ئاشتی و دیموکراسی، دەکاتەوە.
بەپێی شیکارییەک کە بۆ کورسی لایەنەکان کراوە لە هەڵبژاردنی
مانگی تشرینی دووەمی ئەمساڵی ئەنجومەنی نوێنەرانی عێراق، پارتی، یەکێتی، نەوەی
نوێ، یەکگرتوی ئیسلامی، کۆمەڵی دادگەری و رەوتی هەڵوێست کورسی پەرلەمانی بەدەست
دێنن و ژمارەی کورسییەکان خراوەتەڕوو.
ئارام جەمال، شارەزای بواری هەڵبژاردن لە شیکردنەوەیەکدا کە
پشتی بە دەنگی لایەنەکان بەستووە لە هەڵبژاردنی پەرلەمانی کوردستاندا،
پێشبینیییەکانی بۆ کورسی لایەکان لە سێ بازنەی هەڵبژاردنی هەرێم بڵاوکردووەتەوە.
یاسای نوێی هەڵبژاردنی پەرلەمانی عێراق" یاسای ژمارە (4)ی
ساڵی 2023 ی (هەمواری سێیەمی یاسای هەڵبژاردنی ئەنجومەنی نوێنەران و ئەنجومەنی پارێزگا
و قەزاکان ژمارە 12ی ساڵی 2018)" بەپێی سیستەمی سانتلیگۆ کورسی لایەنەکان
دیاریدەکات.
بەپێی سیستەمی سانتلیگۆ، دەنگی لایەنەکان دابەشدەکرێت بەسەر
1.7، دووبارە دابەشدەکرێت بەسەر کۆلکە هاوبەشەکاندا، کە بریتین لە ژمارە تاکەکان،
وەک 3، 5، 7، 9، 11 و 13... بەوشێوەیە بەرەوام
دەبێت تا کورسییەکانی ئەو بازنەیە دابەشدەکرێت.
لە هەڵبژاردنی 11ـى 11ـى ئەمساڵدا، هەرێمی کوردستان کراوە بەسێ
بازنەی هەڵبژاردنەوە، پارێزگای سلێمانی کە هەڵەبجەیش لەخۆدەگرێت، 18 کورسی
پەرلەمانی بۆ دیاریکراوە و پارێزگای هەولێر 15 کورسی و دهۆک 11 کورسی بۆ
دیاریکراوە.
لە هەڵبژاردنی پەرلەمانی کوردستاندا لە بازنەی سلێمانی و هەڵەبجە،
ئەو لایەنانەی کورسییان بردەوە، 642 هەزار دەنگیان بەدەستهێنا کە بریتیبوون لە یەکێتی،
پارتی، نەوەی نوێ، یەکگرتووی ئیسلامی، کۆمەڵی دادگەری، رەوتی هەڵوێست، بەرەی گەل،
گۆڕان، هاوپەیمانی هەرێمی کوردستان.
ئەگەر ئەو لایەنانە بۆ هەڵبژاردنی پەرلەمانی عێراق هەمان دەنگ
بەدەست بهێننەوە ئەوا کورسییەکان بەمشێوەیە دابەش دەبێت بەسەریاندا:
سلێمانی و هەڵەبجە:
یەکێتی نیشتمانی کوردستان لە سلێمانی و هەڵەبجە، 269 هەزار دەنگی
بەدەسهێنا و بە 12هەزار دەنگیش دوو
کاندیدی تورکمان و مەسیحی دەرچواند، بە پێی سیستەمی سانتلیگۆ لە بازنەی سلێمانی
هەشت کورسی بەدەست دەهێنێت.
جوڵانەوەی نەوەی نوێ لە سلێمانی و هەڵەبجە 141 هەزار دەنگی
بەدەستهێنا، بە پێی سیستەمی سانتلیگۆ لە بازنەی سلێمانی چوار کورسی بەدەست
دەهێنێت.
پارتی دیموکراتی کوردستان 62 هەزار دەنگی بەدەستهێنا، بە پێی سیستەمی
سانتلیگۆ لە بازنەی سلێمانی دوو کورسی بەدەست دەهێنێت.
یەکگرتووی ئیسلامی 50 هەزار دەنگی بەدەستهێنا، بە پێی سیستەمی
سانتلیگۆ لە بازنەی سلێمانی دوو کورسی بەدەست دەهێنێت
کۆمەڵی دادگەری 40 هەزار دەنگی بەدەستهێنا، بە پێی سیستەمی
سانتلیگۆ لە بازنەی سلێمانی یەک کورسی بەدەست دەهێنێت.
رەوتی هەڵوێست 30 هەزار دەنگی بەدەستهێنا، بە پێی سیستەمی
سانتلیگۆ لە بازنەی سلێمانی یەک کورسی بەدەست دەهێنێت
بەرەی گەل 21 هەزار دەنگی بەدەستهێنا، بە پێی سیستەمی سانتلیگۆ
لە بازنەی سلێمانی ناتوانێت هیچ کورسییەک بەدەست بهێنێت.
گۆڕان نۆ هەزار دەنگی بەدەستهێنا، بە پێی سیستەمی سانتلیگۆ لە
بازنەی سلێمانی ناتوانێت هیچ کورسییەک بەدەست بهێنێت.
هاوپەیمانی هەرێمی کوردستان کە لە حزبی سۆسیالتست و حزبی شیوعی
کوردستان و حزبی زەحمەتکێشان پێکهاتبوو هەشت هەزار و ٥٠٠ دەنگی بەدەستهێنا، بە پێی
سیستەمی سانتلیگۆ لە بازنەی سلێمانی ناتوانێت هیچ کورسییەک بەدەست بهێنێت.
هەولێر:
پارتی دیموکراتی کوردستان لە بانەی هەولێر 347 هەزار دەنگی بەدەستهێنا،
بە پێی سیستەمی سانتلیگۆ لە بازنەیە نۆ کورسی بەدەست دەهێنێت.
یەکێتی نیشتمانی کوردستان 111هەزار دەنگی بەدەسهێناوە و بە پێی
سیستەمی سانتلیگۆ لە بازنەی هەولێر 3 کورسی بەدەست دەهێنێت.
جوڵانەوەی نەوەی نوێ 104 هەزار دەنگی بەدەستهێنا، بە پێی سیستەمی
سانتلیگۆ لە بازنەی هەولێر 3 کورسی بەدەست دەهێنێت.
یەکگرتووی ئیسلامی 24 هەزار دەنگی بەدەستهێنا، بە پێی سیستەمی
سانتلیگۆ لە بازنەی هەولێر هیچ کورسییەک بەدەست ناهێنێت.
کۆمەڵی دادگەری 20 هەزار دەنگی بەدەستهێنا، بە پێی سیستەمی
سانتلیگۆ لە بازنەی هەولێر هیچ کورسییەک بەدەست ناهێنێت.
رەوتی هەڵوێست 16 هەزار دەنگی بەدەستهێنا، بە پێی سیستەمی
سانتلیگۆ لە بازنەی هەولێر هیچ کورسییەک بەدەست ناهێنێت.
بەرەی گەل نۆ هەزار دەنگی بەدەستهێنا، بە پێی سیستەمی سانتلیگۆ
لە بازنەی هەولێر هیچ کورسییەک بەدەست ناهێنێت.
دهۆک:
پارتی دیموکراتی کوردستان لە بانەی دهۆک 402 هەزار دەنگی بەدەستهێنا،
بەپێی سیستەمی سانتلیگۆ لەو بازنەیە 8 کورسی بەدەست دەهێنێت.
یەکێتی نیشتمانی کوردستان 8 هەزار دەنگی بەدەسهێناوە و بەپێی سیستەمی
سانتلیگۆ لە بازنەی دهۆک 1کورسی بەدەست دەهێنێت.
جوڵانەوەی نەوەی نوێ 46 هەزار دەنگی بەدەستهێنا، بە پێی سیستەمی
سانتلیگۆ لە بازنەی دهۆک 1 کورسی بەدەست دەهێنێت.
یەکگرتووی ئیسلامی 42 هەزار دەنگی بەدەستهێنا، بە پێی سیستەمی
سانتلیگۆ لە بازنەی دهۆک 1 کورسی بەدەست دەهێنێت.
بەپێی شیکارییەکە لە ئەگەری یەک لیستی لایەنەکانی دەرەوەی
پارتی یەکێتی ئەوا لە هەولێر پارتی کورسییەک لەدەست دەدات و کورسییەکە لە
بەرژەوەندی لایەنە ئۆپۆزسیۆنەکان یەکلایی دەبێتەوە.
لە پارێزگای دهۆک هاوپەیمانی لایەنە ئۆپۆزسیۆنەکان رێگە دەگرێت
لەوەی یەکێتی ئەو یەک کورسییە بەدەستبهێنێت و کورسییەکە لە بەرژەوەندی پارتی
یەکلایی دەبێتەوە.