تەندروستی

نهێنی ڕەنگی سوور... 9 هۆکار بۆ ئەوەی ئەم خواردنانە هەڵبژاردەیەکی گونجاون بۆ تەندروستی و کێشت

تەماتە و بیبەری سوور و شووتی و گێلاس و میوە و سەوزە سوورەکانی تر بەزۆری تامێکی زۆریان هەیە و دەوڵەمەندن بە پێکهاتەی سودبەخش وەک دژە ئۆکسێنەر.
بەپێی ئەوەی ڕۆژنامەی "کاتی ئینیدا" بڵاویکردۆتەوە، سوودی تەندروستی بۆ گەشەکردنی هەمەلایەنەی جەستە دابین دەکات، بەم شێوەیەی خوارەوە:

1. تایبەتمەندی دژە ئۆکسانی هەیە
سەوزە و میوەی سوور دژە ئۆکسانی تێدایە کە یارمەتی بەرەنگاربوونەوەی ڕادیکاڵە ئازادەکان دەدات، ئەمەش مەترسی تووشبوون بە نەخۆشییە درێژخایەنەکان کەمدەکاتەوە.
2. تەندروستی دڵ
ئەو خۆراکە ڕووەکیانەی کە لە سەوزە و میوەی سووردا هەن دەتوانن تەندروستی دڵ و خوێنبەرەکان بەرەوپێش ببەن لەڕێگەی دابەزاندنی پەستانی خوێن و دابەزاندنی ئاستی کۆلیسترۆڵ.

3. خۆپاراستن لە شێرپەنجە
هەندێک لە سەوزە و میوەی سوور وەک تەماتە پەیوەندییان بە کەمبوونەوەی مەترسی تووشبوون بە هەندێک شێرپەنجەوە هەیە بەهۆی بەرزی ڕێژەی لیکۆپینیان.

4. باشترکردنی بینین
سەوزە سوورەکان وەک بیبەری سوور ڕێژەیەکی زۆر ڤیتامین سی و کارۆتینۆیدیان تێدایە کە پاڵپشتی تەندروستی چاو دەکەن و لەوانەیە ئەگەری تێکچوونی چاو کەم بکاتەوە کە پەیوەندی بە تەمەنەوە هەیە.
5. پێستێکی تەندروست
دژە ئۆکسێنەرەکان کە لە سەوزە و میوەی سووردا هەن دەتوانن یارمەتی پاراستنی پێست بدەن لە زیانەکانی تیشکی سەروو بنەوشەیی و بەرەوپێشبردنی پێستێکی تەندروست و درەوشاوە دەبن.

6. دژە هەوکردنە
میوە سوورەکانی وەک گێلاس و کاڵەک تایبەتمەندی دژە هەوکردنیان هەیە کە دەتوانێت ئازارەکانی پەیوەست بەم حاڵەتە کەم بکاتەوە.

7. دابەزاندنی کێش
ڕێژەی بەرزی ڕیشاڵی سەوزە و میوە سوورەکان دەتوانێت یارمەتیدەر بێت لە بەڕێوەبردنی کێش لە ڕێگەی بەرەوپێشبردنی تێربوون و کەمکردنەوەی زیادەڕۆیی لە خواردن، کە یارمەتیدەرە لە دابەزاندنی کێش.
8. تەندروستی هەرس
سەوزە و میوە سوورەکان ڕیشاڵی خۆراک دابین دەکەن، کە پاڵپشتی تەندروستی هەرس دەکات لەڕێگەی ڕێگریکردن لە قەبزی و بەرەوپێشبردنی هاوسەنگی بەکتریاکانی ڕیخۆڵە.

9. تەندروستی مێشک
سەوزە و میوە سوورەکان، وەک شووتی و ترێی سوور، مادەی فلاڤۆنۆیدیان تێدایە، کە دەتوانێت ئەرکی مەعریفی بەرز بکاتەوە و مەترسی دابەزینی مەعریفی کەم بکاتەوە.

هەواڵ

پەرلەمانی کوردستان دەخرێتەوە ژێر رەحمی چەکوشی دادگای فیدراڵی عێراق

دوو سکاڵا بۆ هەڵوەشاندنەوەی ئەم خولەی پەرلەمانی کوردستان لە دادگای فیدراڵی تۆمار دەکرێت، کە ئەنجامدانی هەڵبژاردنەکەی بە بڕیاری هەمان دادگا بووە.  

 هەڵبژاردنی خولی شەشەمی  پەرلەمانی کوردستان دوای دوو ساڵ دواخستن لە وادەی خۆی، دواجار بە بڕیاری دادگای فیدراڵی کۆتایی ساڵی رابردوو ئەنجام درا.

دادگای فیدراڵی بەشێکی چیرۆکی دواخستنی هەڵبژاردنی پەرلەمانی کوردستان بوو، نزیکەی ساڵێک تاتوێی سکاڵایەکی لەبارەی هەڵبژاردنەکەوە کرد، کە دواجار بە هەڵوەشاندنەوە و دواتر کەمکردنەوەی ژمارەی کورسی کۆتایی پێکهاتەکان کۆتاییهات.

ئێستا جارێکی دیکە ئەنجامی ئەو هەڵبژاردنە خراوەتەوە بەر دەستی دادگای فیدراڵی عێراق، کۆمەڵی دادگەری کوردستان و جوڵانەوەی نەوێ نوێ رایگەیاندووە، لە دادگای فیدراڵی سکاڵایان بۆ هەڵوەشاندنەوەی خولی شەشەمی پەرلەمانی کوردستان تۆمارکردووە.
سکاڵاکەی کۆمەڵی دادگەری کە یەکەم سکاڵایە بۆ هەڵوەشاندنەوەی خولی شەشەم لەلایەن عومەر گوڵپی کاندیدی سەرکەتووی حزبەکە دژی پەرلەمانی کوردستان تۆمار کراوە.

عومەر گوڵپى سەبارەت بە تۆمارکردنی ئەو سکاڵایە رایگەیاندووە،"داوامان لە دادگاى فیدراڵی کردووە، خولەکە هەڵوەشێندرێتەوە و هەڵبژاردن دووبارە بکرێتەوە، هەروەها هەموو ئەو ئیمتیازە ماددییانەى لە پێنج مانگى ڕابردوودا پەرلەمانتاران وەریان گرتووە، لێیان وەربگیرێتەوە".

کۆمەڵى دادگەرى کە لە هەڵبژاردنى خولى شەشەمى پەرلەمانى کوردستاندا سێ کورسیى بەدەستهێنا، دواتر هەڵبژاردنەکەی بە" دیزاینکراو" وەسفکرد و بڕیاریدا بایکۆتی خولەکە بکات.

دوای چوار رۆژ لە سکاڵاکەی کۆمەڵی دادگەری، جوڵانەوەی نەوەی نوێش رایگەیاند، سکاڵایان بۆ هەڵوەشاندنەوەی پەرلەمانی کوردستان تۆمار کردووە. 

نەوەی نوێ رایگەیاندووە، سکاڵاکەی ئەوان دژی سەرۆکی هەرێمی کوردستان، ئەوەیش بەهۆی ئەوەی تا ئێستا بڕیاری هەڵوەشاندنەوەی پەرلەمانی کوردستانی دەرنەکردووە.

ڕۆژی 20ـی تشرینی یەکەمی 2024، هەڵبژاردنی خولی شەشەمی پەرلەمانی کوردستان ئەنجام درا، بەپێی ئەنجامی کۆتایی هەڵبژاردن کە لەلایەن کۆمسیۆنەوە بڵاوکراوەتەوە، پارتی 39 کورسی، یەکێتی 23 کورسی، نەوەی نوێ 15 کورسی، یەکگرتوو 7 کورسی، هەڵوێست 4 کورسی، کۆمەڵ 3 کورسی، بەرەی گەل 2 کورسی و هەریەک لە گۆڕان و هاوپەیمانی کوردستانیش یەکی کورسییەکیان بەدەستهێناوە.

دوای نزیکەی حەوت مانگ لە ئەنجامدانی هەڵبژاردن، تا ئێستا پەرلەمانی کوردستان کارا نەبووە و تەنها پەرلەمانتاران سوێندی یاسایان خواردووە، بەڵام هەموو مانگێک مووچە وەردەرگن.