رۆژانی 18 و 19ى ئایار،
كۆڕبهندی دێڵفی - سلێمانی بهڕێوهدهچێت و بەوتەی پارێزگاری سلێمانی، كۆڕبهندهکە
دهبێته پردی پهیوهندی له نێوان سلێمانی و جیهاندا و ئاڵوگۆڕی چهندین بواری
گرنگ دهكرێت.
د. ههڤاڵ ئهبو بهكر
پارێزگاری سلێمانی لهكۆنگرهیهكی رۆژنامهوانیدا وتی: سبهینێ كۆڕبهندی دێڵفی
له سلێمانی بهڕێوهدهچێت، كه ماوهی دوو رۆژ دهخایهنێت و ئهم كۆڕبهنده بۆ
ئاڵوگۆڕی زانیارییهكان لهنێوان سلێمانی و ههموو جیهاندا گرنگه، لهبوارهكانی
( وهبهرهێنان، سیاسهت، بهڕێوهبردن، بازاڕگهری، تهندروستی، تهكنهلۆجی، زیرهكی
دهستكرد و چهندین بواری دیكه".
باسی لە گرنگی کۆڕبەندەکە
کرد و رایگەیاند، كۆڕبهندهكه دهبێته پردی پهیوهندی لهنێوان خۆمان و دهرهوه،
هاوكات لهوهش گرنگتر ئهوهیه كه سلێمانی زیاتر بەرەوڕووی جیهاندا دهكرێتهوه.
كۆڕبهندی ئابوری دێڵفی،
كۆڕبهندێكی ستراتیژییه بۆ گفتوگۆ و ههماههنگی و گهشهپێدانی ههرێمایهتی،
كهتێیدا تاوتوێی بوارهكانی ئاسایش، وزهی بهردهوام، ههمهچهشنیی ئابوری و
دواپێشهاتهكان دهكات، جهخت لهسهر دهرفهتهكانی وهبهرهێنانیش دهكات.
سیمیۆن تسۆمۆكۆس، سهرۆك
و دامهزرێنهری كۆڕبهندی ئابووریی دێڵفی، لهكۆنگرهیەكی رۆژنامهوانیدا له سلێمانی
ئاماژەی بەوەکرد،، كۆڕبهندی دێڵفی – سلێمانی دهكهین به یهكێك له كۆڕبهنده
گرنگهكان و ئێمه بۆ تهنها یهكجار لێره نین.
ئەوەشی
خستەڕوو، پلانی دانانی پهیمانگایهك دادهنێین بۆ ئهوهی كۆڕبهندی دێڵفی- سلێمانی
بكهین به یهكێك له كۆڕبهنده گرنگهكانی ناوچهكه، لهم روانگهیهشهوه پێشبینی
دهكەین لهدوو رۆژی كۆڕبهندهكهدا گفتوگۆی زۆر جدی گهوره ئهنجامبدرێت.
كۆڕبهندی دێلفی – سلێمانی،
بۆ دیالۆگ لهسهر ئاستی جیهان و رۆژههڵاتی ناوهڕاست به تایبهت دهستپێشخهرییهكی
نوێیه، كه یهكهمجاره لهشاری سلێمانی دهبهسترێت.
لهكۆڕبهندهكهدا، چهندین
كهسایهتی له عیراق و یۆنان و جیهان و گهوره بازرگانان و خاوهن سهرمایهكانی
جیهان بۆ داڕشتنی سیاسهت و ستراتیژی بازرگانی و هێنانهكایهی ههماههنگی له
ناوچهكهدا بهشداردهبن.
وەزیری دەرەوەی ئەمریکا لەبارەی جەگی روسیا و ئۆکرانیاوە رایدەگەیەنێت،
بەدوای ئاشتی و کۆتاییهێنان بەشەڕێکی خوێناوییەوەین و هەروەها دۆناڵد ترەمپ رایگەیاندووە، کە سبەینێ 19ـى ئایار پەیوەندیی سەرۆکی روسیا و سەرۆکی
ئۆکرانیاوە دەکات.
لە 24ـی شوباتی 2022، بە
فەرمانی ڤلادمێر پوتین سەرۆکی روسیا بڕیاری هێرشکردنە سەر خاکی ئۆکرانیا درا، ئەو
جەنگە سێ مانگە بەردەوامە و زیانی گیانی و مادی گگەوری بەدوای خۆیدا هێناوە.
مارکۆ ڕوبیۆ، وەزیری دەرەوەی ئەمریکا ڕایگەیاند، روسیاو ئۆکرانیا
یاریمان پێدەکەن، ئێمە هەوڵدەدەین هۆکارەکەی بزانین و جەختیکردەوە، کە دانوستانی نێوان
روسیاو ئۆکرانیا بەبێ ترەمپ سەرناگرێت.
ڕوبیۆ لەچاوپێکەوتنێکیدا لەگەڵ کەناڵی سی بی ئێس دەڵێت: تاکە ڕێگە
بۆ پێشکەوتن لەم دانوستانانەدا ئەوەیە دۆناڵد ترەمپ سەرۆکی ئەمریکا بەشێوەیەکی ڕاستەوخۆ
چاوی بەڤلادیمێر پوتن هاوتا ڕوسییەکەی بکەوێتو گفتوگۆش لەگەڵ زێلێنسکی بکات.
ئاماژەی بەوەکردووە، ترەمپ بەئاشکرا پێشنیازیکرد کۆبونەوەیەکی
جیا بەجیا بکرێت، ئێمە بەدوای ئاشتی و کۆتاییهێنان بەشەڕێکی خوێناوییەوەین، بۆیە
پێویستمان بەهەندێک ئارامی هەیە.
دۆناڵد ترەمپ، سەرۆکی ئەمریکا دوێنێ رایگەیاند، کە رۆژى دوشەممە 19ـى ئایار پەیوەندیی بەپوتنەوە دەکات،
دواتر بەڤۆلۆدیمیر زێلێنسکی سەرۆکی ئۆکرانیا.
مۆسکۆو کیێڤ هەینی ڕابردوو نوێنەریان نارد بۆ ئەستهنبوڵ بۆ یەکەم
دانوستان لەماوەی نزیکەی سێ ساڵدا، دوای ئەوەی زێلێنسکی پێشنیازیکرد راستەوخۆ لەگەڵ
پوتن کۆببێتەوە، بەڵام سەرۆکی ڕوسیا پێشنیازی ئۆکرانیای رەتکردەوەو لەبری ئەوە وهفدێكى
دیپلۆماسی نارد.
ئەو خولەی دانوستانەکان بوەهۆی ڕێککەوتنی نێوان هەردوو وهفدهكه
بۆ ئاڵوگۆڕکردنی نزیکەی هەزار زیندانی لەنێوانیاندا.
لە ماوەی سێ ساڵی جەنگی روسیا و ئۆکرانیادا، بەگوێرەی ئاژانسی
مافی مرۆڤ لە نەتەوە یەکگرتووەکان، لانیکەم 12هەزار و 654 سڤیل، کە 669 یان منداڵن،
لە ئۆکراینا کوژراون.
بەوتەی سەرۆکی ئۆکرانیا، لەو جەنگەدا، 46 هەزار سەربازی ئۆکرانیا
کوژراون 320 ملیار دۆلار
زیانی ئابووری بەر ئۆکراینا کەوتووە90 هەزار
سەربازی رووسی کوژراون.
بەگوێرەی کۆمیسیاری باڵای نەتەوە یەکگرتووەکان بۆ پەنابەران (UNHCR)، شەش ملیۆن و 906 هەزار ئۆکراینی ئاوارەبوونە
و 20 هەزار
منداڵی ئۆکرانیا رفێنراون.
لە ماوەی سێ ساڵی
جەنگەکەدا، رووسیا 25 هەزار و 600 هێرشی
ئاسمانی و درۆنی کردووەتە سەر ئۆکرانیا و نزیکەی 11 هەزار سەربازی کۆریای باکوور لە
دژی ئۆکرانیا نێردراونەتە رووسیا.
بەگوێرەی پەیمانگەی کایل بۆ ئابووریی جیهانی، ئەورووپا 74.9 ملیار
دۆلار هاوکاریی سەربازی و 66.3 ملیار دۆلار هاوکاریی دارایی و مرۆیی بە ئۆکراینا
داوە. کۆی گشتی 141.24 ملیار دۆلارە.