تەندروستی

ڕیشاڵی خۆراکی بەسوودە بۆ چارەسەرکردنی نەخۆشییەکانی هەوکردنی ڕیخۆڵە

گۆڤاری "Helpraxisent"ی ئەڵمانی ئاماژەی بەوە کردووە کە خۆراکی دەوڵەمەند بە ڕیشاڵ یارمەتیدەرێکی بەرچاوە بۆ چارەسەرکردنی نەخۆشییەکانی هەوکردنی ڕیخۆڵە.

شارەزایانی گۆڤارەکە ڕوونیان کردەوە کە خۆراک و فلۆرای ڕیخۆڵە ڕۆڵێکی گرنگ دەگێڕن لە چارەسەرکردنی نەخۆشیی هەوکردنی ڕیخۆڵە، هەروەها کەمی ڕیشاڵ لە خۆراکدا دەبێتە هۆی زیادبوونی بەکتریا کە پەردەی ناو ڕیخۆڵە لەناو دەبەن و دەبێتە هۆی بەرەوپێشبردنی نەخۆشی هەوکردنی ڕیخۆڵە.

توێژینەوەیەکی ئەم دواییە کە پسپۆڕانی زانکۆی میشیگان بەشداربوون، میکانیزمە ئەگەرییەکانی تاقیکردەوە کە لە ڕێگەیانەوە خۆراک و بەکتریا و جینات ڕەنگە نەخۆشی هەوکردنی ڕیخۆڵە بەرەوپێش ببەن.

ئەوەی وایکرد شارەزایان پشت بە خۆراک و فلۆرای ڕیخۆڵە ببەستن ئەوەیە کە هەندێک لە نەخۆشەکان پێشینەی نەخۆشییان لە خێزانەکەدا نەبووە، بەمەش فاکتەری بۆماوەیی بەدەر دەکرێت. ‫

توێژینەوەکە پشتڕاستی دەکاتەوە کە پەیوەندییەکی زۆر ئاڵۆز لە نێوان خۆراک و جینەکان و فلۆرای ڕیخۆڵەدا هەیە، کە لە ڕێگەیەوە دەتوانرێت هۆکاری نەخۆشی هەوکردنی ڕیخۆڵە ڕوون بکرێتەوە.

شارەزایانی ئەڵمانی هۆشدارییان داوە کە ڕێجیمێکی کەم ڕیشاڵی دەبێتە هۆی زیادبوونی بەکتریای زیانبەخش لە ڕیخۆڵەکاندا، بۆیە پێویستە لەش ئەو خۆراکانەی دەوڵەمەند بە ڕیشاڵیان بۆ دابین بکرێت، وەک سەوزەی برۆکلی، سکواش، پەتاتە، گێزەر و سپێناخ، هەروەها میوە وەک سێو و ئەڤۆگادۆ و گەنمەشامی.

بەپێی کلینیکی مایۆ، نەخۆشی هەوکردنی ڕیخۆڵە زاراوەیەکە کە ئاماژەیە بۆ ئەو تێکچوونانەی کە بریتین لە هەوکردنی درێژخایەنی شانەکانی ناو کۆئەندامی هەرس جۆرەکانی نەخۆشی هەوکردنی ڕیخۆڵە بریتین لە:

هەوکردنی برینی قۆڵۆن، ئەم حاڵەتە بریتییە لە هەوکردن و برینی بەدرێژایی ناوپۆشی ڕیخۆڵە گەورە (قۆڵۆن) و کۆم.
نەخۆشی کرۆن: ئەم جۆرە نەخۆشییە هەوکردنی ڕیخۆڵە بە هەوکردنی ناوپۆشی کۆئەندامی هەرس دەناسرێتەوە، زۆرجار چینە قووڵەکانی کۆئەندامی هەرس دەگرێتەوە. نەخۆشی کرۆن زۆرترین جار تووشی ڕیخۆڵە باریکە دەبێت. بەڵام دەتوانێت کاریگەری لەسەر ڕیخۆڵە گەورەش هەبێت.

هەواڵ

Mic Exclusive : دەسەڵاتی تەمویلی مووچە لە بانکی ناوەندی هەرێم/ سلێمانی سەندرایەوە

وەزارەتی دارایی و ئابوری دەسەڵاتی تەمویلی مووچە لە بانکی ناوەندی هەرێم/ سلێمانی سەندەوە و وەزیری دارایی دەڵێت، "نابێت لە ژێر هیچ بیانوویەکدا پارەی تەرخانکراو بۆ مووچە بۆ هیچ بوارێکی تر بەکاربهێنرێت"

 بەپێی ئەو زانیارییانەی دەست دیجیتاڵ میدیای Mic کەوتوون، بە بڕیاری ئاوات شێخ جەناب وەزیری دارایی و ئابوری هەرێمی کوردستان دەسەڵاتی تەمویلی مووچە لە بانکی ناوەندی هەرێم/ سلێمانی وەرگیراوەتەوە.

هەر بەپێی زانیارییەکان، تەمویلی مووچە لە بانکی ناوەندی هەرێم/ سلێمانی-ـەوە گواستراوەتەوە بۆ بانکی ئاشتی لە سلێمانی لەمەودوا لەو بانکەوە تەمویلی پارەی مووچەخۆرانی سلێمانی دەکرێت.
دیجیتاڵ میدیای Mic، قسەی لەگەڵ بەرپرسانی بانکی ناوەندی هەرێم/ سلێمانی کردووە، لەگەڵ پشتراستکردنەوەی هەواڵەکەدا پابەندی خۆشیان بە بڕیارەکانی وەزارەتیی دارایی و ئابورییەوە راگەیاند.

بەپێی بڕیارەکەی وەزارەتی دارایی و ئابوری، تەمویلی موچەی موچەخۆران و فەرمانبەران راستەوخۆ لە بانكی منارەوە دەنێردرێت بۆ بانكی ئاشتی لەوێشەوە بۆ بانكەكانی سنوری پارێزگای سلێمانی و هەڵەبجە و ئیدارەكانی راپەڕین و گەرمیان.

بەپێی بەدواداچوونەکان، هۆکاری بڕیارەکەی وەزارەتی دارایی و ئابوری هەرێمی کوردستان بۆ ئەو کێشانەی رابردووی دەگەڕێتەوە کە لە بانکی ناوەندی هەرێم/ سلێمانی بۆ دابەشکردنی مووچە دروست بووە، لەناویاندا دەستکاریکردنی پارەی نەختینەیی مووچە. 

رۆژی 18ـی ئازاری 2025، ئاوات شێخ جەناب وەزیری دارایی و ئابوری لە کۆبونەوەی لەگەڵ بەڕێوەبەری بانکەکان و گەنجینەکانی سنوری پارێزگای سلێمانی و هەڵەبجەو ئیدارەی گەرمیان و ڕاپەڕین رایگەیاند، نابێت لە هیچ بانکێک کێشە و گرفت بۆ هاووڵاتیان و فەرمانگەکان و بەڵێندەران دروست بکرێت، بەپێچەوانەوە هەر کێشەیەکی نەخوازراو بەدەر لە یاسا و ڕێنماییەکان دروست بکرێت ئیجرائاتی پێویست لەگەڵ بەڕێوەبەری بانکەکان دەکرێت.                

هەر لەو کۆبونەوەیەدا بڕیاردرا نابێت لە هیچ بانکێک دەستکاری پارەی هاووڵاتیان ( ئەمانات، وەدائیع، توفیر، هتد) بکرێت بەپێچەوانەوە ڕووبەڕووی لێپرسینەوەی یاسایی دەبنەوە.      
بڕیاردریش درا، بەهیچ جۆرێک نابێت لە ژێر هیچ بیانوویەکدا پارەی تەرخانکراو بۆ مووچە بۆ هیچ بوارێکی تر بەکاربهێنرێت، لە حاڵەتی دووبارە بوونەوەی سەرپێچیەکان و هەرکەس و لایەنێک پێچەوانەی ئەم ڕێنماییانە جوڵایەوە،ڕێکاری پێویستی لە دژ دەگیرێتبەر بگرینەبەر.   

پێشتر، بانکەکان دەسەڵاتیان هەبووە بڕی دیاریکراو خەرج بکەن، بەڵام ئێستا ئەو دەسەڵاتە لێیان سەندراوەتەوە و دەبێت راپۆرتی هەفتانە رادەستی وەزارەتی دارایی بکەن.