تەندروستی

ئەو جۆرە شێرپەنجەیەی توشی بایدن بووە ساڵانە نزیکەی 400 هەزار کەس بەهۆیەوە گیانلەدەستدەدەن

نووسینگەی تایبەتی جۆو بایدن ڕایگەیاندووە لە هەفتەی پێشوودا کۆمەڵێک پشکنینی بۆ ئەنجام دراوە کە تێیدا دەرکەوتوو لە ئێستادا جۆو بایدن تووشی شێرپەنجەی پرۆستات بووە و لە قۆناغێکی مەترسیداردایە.

سەرچاوەکان ئاماژەیان بەوە داوە کە لە پشکنینەکاندا دەرکەوتووە کە گڕییەک لە پرۆستاتی جۆو بایدندا هەیە لە دوای وەرگرتنی نموونە (زەرع) بۆ ئەنجامدانی پشکنینی شانەزانی و ئەنجامدانی پشکنینی ئێم ئار ئای دەرکەوتوو کە باوترین جۆری شێرپەنجەی هەیە و شێرپەنجەکەش بڵاو بووەتەوە لە جەستەیدا و ئێسکەکانی گرتووەتەوە کە ئەمەش بە مانای ئەوە دێت کە لە قۆناغی چوارەمی و کوشندەی شێرپەنجەکەیدایە.

لە ئێستادا خێزانی بایدنی و تیمی پزیشکی جۆو بایدن بەدوای باشترین چارەسەرەکاندا دەگەڕێن و بە گوتەی پزیشکەکان، لەگەڵ ئەوەی جۆری شێرپەنجەکە کوشندەیە، بەڵام لە ئێستادا ئەم جۆرە شێرپەنجەیە هەستیارە بە هۆرمۆن، واتە ئەگەری هەیە چارەسەرەکان بەسوود بن لە ڕێگریکردن لە گەشەکردنی زیاتری شێرپەنجەکەدا.

لە هەمان کاتدا لە ئێستادا باسیش لەوە دەکرێت کە بۆچی لە دوایین پشکنینەکانی جۆو بایدن لە 2024دا، تیمە پزیشکەکەی ئاماژەیان بەوە دا بوو کە لەڕووی تەندروستییەوە کەسێکی شیاوە بۆ ئەو پۆستە و هیچ گرفتێکی تەندروستی نییە، ئەمەش دەکرێت هۆکارێک بووبێت کە لەو کاتەدا شێرپەنجەکەی ڕانەگەینن بۆ ئەوەی بتوانیت بۆ خۆلێکی تری سەرۆکایەتی ئەمریکا بەشداری بکات.

پسپۆڕانی شێرپەنجەی پرۆستات ئاماژە بەوە دەکەن کە ئەم جۆرەی شێرپەنجەکەی جۆو بایدن مەترسیدارە، ناتوانرێت چارەسەر بکرێت بەڵکوو تەنها دەکرێت ڕێگری بکرێت لە خراپتربوونی. 

لە هەمان کاتیشدا دکتۆر جود موول، پسپۆڕی شێرپەنجەی پرۆستات لە زانکۆی دیوک، ئاماژە بەوە دەکات ئەو پیاوانەی کە ئەم جۆرەی شێرپەنجە تووش دەبن لە ئەگەری ئەوەی جەستەیان وەڵام دانەوەی باشی هەبێت بۆ چارەسەرەکان ئەوا دەتوانن پێنج بۆ دە ساڵ ژیان بکەن.

ئەم جۆرە شێرپەنجە یەکێکە لەو جۆرە باوانەی شێرپەنجە کە تووشی پیاوان دەبێت و تەنها لە ساڵی 2020 دا زیاتر لە 397,430 کەس لە جیهاندا بەهۆی ئەم شێرپەنجەوە گیانیان لەدەستداوە. 

ئەم جۆرە شێرپەنجەیە لە دوای تەمەنی 50 ساڵی مەترسی تووشبوونی لە پیاواندا زیاتر دەبێت و پێویست دەکات پشکنینی زیاتر ئەنجام بدەن بۆ دڵنیایی تەندروستی خۆیان.

هەواڵ

درۆنەکانی ئیسرائیل ئەحمەد حاجی رەشید راپێچی بەردەم دادگای هەولێر دەکەن

دادگای لێکۆڵینەوەی هەولێر بە تۆمەتی هەڵبەستن و مامەڵەکردن دژی ئاسایشی نیشتمانی فەرمانی دەستگیرکردنی بۆ ئەحمەدی حاجی ڕەشید، ئەندامی پێشووی فراکسیۆنی کۆمەڵی دادگەریی کوردستان لە پەرمانی عێراق دەرکرد.

 دادگای لێكۆڵینه‌وه‌ی هه‌ولێر لە نوسراوێکدا سه‌رجه‌م هێزه‌ ئه‌منییه‌كان و لایه‌نی په‌یوه‌ندیدار ئاگادار کردوەتەوە، "له‌هه‌ر شوێنێك ئه‌حمه‌د حاجی ڕه‌شید، ئه‌ندامی مه‌كته‌بی سیاسی كۆمه‌ڵی دادگه‌ریتان بینی ده‌ستگیری بكه‌ن، چونكه‌ له‌ دادگا سكاڵای له‌سه‌ر تۆمار كراوه‌ و فه‌رمانی ده‌ستگیركردنی بۆ ده‌رچووه‌".

فەرمانگەی لێکۆڵەرەوەی دادوەری لە دادگای لێکۆڵینەوەی هەولێر، بە نووسراوی 1980، داوای لە دادگای لێکۆڵینەوەی سلێمانی کردووە تۆمەتبارەکەیان بە دەستگیرکراوی ڕادەست بکات.

فەرمانی دەستگیرکردنەکە بە پێی ماددەی 226ـی یاسای سزادانی عێراقی دەرچووە، ئەوەیش دوای ئەوەی کەناڵی "عەهد " لە زاری ئەحمەد حاجی رەشیدەوە بڵایکردەوە،" هەندێک لایەنی کوردی خزمەتێکی گەورەیان پێشکەشی ئیسرایل کردووە و ئاسانکارییان بۆ ناردنی 10 هەزار درۆن بۆ خاکی ئێران کردووە". 

لە ماددەی 226 لەیاسای سزادانی عێراقیدا هاتوە"هەر كەسێك بەشێوەیەكی ئاشكرا سوكایەتی بە ئەنجومەنی گەل، حكومەت، دادگاكان، هێزە چەكدارەكان یان هەر دەستەیەكی نیزامی‌و دەسەڵاتێكی گشتی، بەرژەوەندی یان فەرمانگەیەكی فەرمی‌ و نیمچە فەرمی بكات، سزا دەدرێت بە زیندانیكردن بۆ ماوەیەك كە لە حەوت ساڵ زیاتر نەبێت یان حەبسكردنی یاخود غەرامەكردنی". 

دوای ده‌رچوونی فەرمانی دەستگیرکردنەکە، ئه‌حمه‌دی حاجی ره‌شید لە رونکردنەوەیەکدا بڵاویکردەوە"کەناڵی عەهد لێدوانیکی منیان بەشێواوی بڵاوکردووەتەوە، دوای قسەکردن لەگەڵ کەناڵی ناوبراو و ئاگادارکردنەوەیان، سکاڵای یاساییان لەسەر تۆمار دەکەم"، هەر بۆیە داوای لێبووردنیان کردووه‌، دوو سەرنووسەری کەناڵەکەیان لەکار دورخستووەتەوە و سەرجەم هەواڵەکەشیان لەته‌واوی گرووپی تیلیگرام و سۆشیال میدیاكانیان سڕییەوە.