هەواڵ

"بەبێ رێککەوتن لەسەر پۆستەکان کۆبوونەوەی پەرلەمان لە مانگی ئەیلول ئەگەرێکی دورە"

مانگی ئەیلول پەرلەمانی کوردستان دانیشتنەکانی دەستپێدەکات و بەڕێوەبەری راگەیاندنی پەرلەمان-یش دەڵێت: ئامادەکاریی تەواویان کردووە، بۆچونێکیش پێیوایە قورسە بەبێ رێککەوتن دانیشتنەکانی پەرلەمان دەستپێبکات، پێکهاتەکانیش داوا دەکەن لە سەرۆکایەتیی پەرلەمان پشکیان پێ بدرێت.

لە کۆبوونەوەی هەفتەی رابردووی یەکێتی و پارتی رێککەوتوون لە سەر ئەوەی لە مانگی ئەیلول دانیشتنەکانی پەرلەمان دەستپێبکات و تێیدا دەستەی سەرۆکایەتیی هەڵبژێردرێت.

ڤالا فەرید، سەرۆکی فراکسیۆنی پارتی دیموکراتی کوردستان، لە کۆنگرەیەکی رۆژنامەوانیدا رایگەیاند، مانگی داهاتوو دانیشتنەکانی پەرلەمانی کوردستان دەستپێدەکات و پەرلەمان کارا دەکرێتەوە.

تەنها سێ ڕۆژ ماوە بۆ تێپەڕبوونی 10 مانگ بەسەر هەڵبژاردنی پەرلەمانی کوردستان، کە لە 20ـی تشرین یەکەمی 2024 بەڕێوەچوو، بەهۆی ململانێکانی نێوان یەکێتیی نیشتمانیی کوردستان و پارتی دیموکراتی کوردستان تائێستا نەتوانراوە دەستەی سەرۆکایەتیی پەرلەمان هەڵبژێردرێت.

سەرۆکی فراکسیۆنی پارتی زیاتری وت و ئاماژەی بەوەکرد، یەکەم کاریان لە کۆبوونەوەی مانگی ئەیلول هەڵبژاردنی دەستەی سەرۆکایەتیی پەرلەمان دەبێت و بەشێوەیەکی هەمیشەیی و دواتر لیژنە بەردەوامەکان پێکدەهێنرێت.

 پەیکەری سەرۆکایەتیی پەرلەمانی کوردستان لە سەرۆک، جێگر و سکرتێری پەرلەمان پێکدێت، لە خولی پێشوو سەرۆک لای یەکێتی و جێگری سەرۆک لای پارتی بوو، سکرتێری پەرلەمانیش لای پێکهاتەی تورکمان بوو.

 سامان ئەحمەد، بەڕێوەبەری راگەیاندنی پەرلەمانی کوردستان بە دیجیتاڵ میدیای MICـی  راگەیاند، ستافی پەرلەمان ئامادەکاریی تەواویان کردووە بۆ بەڕێوەچوونی دانیشتنی پەرلەمان لە مانگی ئەیلول.

ئەگەر دانیشتنەکەی پەرلەمان لە مانگی ئەیلول بەڕێوەبچێت، بەتەمەنترین ئەندام سەرۆکایەتیی دانیشتنەکە دەکات و لە فراکسیۆنی یەکێتی دەبێت، کە ئەویش ئازاد حەمەئەمین-ە.

بەڕێوەبەری راگەیاندنی پەرلەمانی کوردستان ئەوەشی خستەڕوو،  دیوانی پەرلەمان ئامادەیە بۆ کۆبوونەوە، بەڵام ئەوەی گرنگە هاوهەڵوێستی لایەنەکانە بۆ ئەو کۆبوونەوەیەی باسی لێوەکراوە.

بۆچونێکیش هەیە پێیوایە، کۆبوونەوەی پەرلەمانی کوردستان لە مانگی ئەیلول ئەگەرێکی دوورە و ناکرێت، چونکە پێویستی بە رێککەوتنی پێشوەختە هەیە لەسەر یەکلاکردنەوەی پۆستەکان و تائێستا ئەو رێککەوتنە نەکراوە.

هێشتا دیارنییە کۆبوونەوەکەی پەرلەمانی کوردستان لە مانگی ئەیلول دەکرێت یان نا، مونا قەهوەچی، سکرتێری پێشووی پەرلەمان داوا دەکات لە پۆستەکانی سەرۆکایەتیی پێکهاتەکان بێبەش نەکرێت و پۆستیان پێ بدرێت.

ئەوە لە کاتێکدایە، ئەم دانیشتنەی پەرلەمانی کوردستان ئەگەر بکرێت، لەدوای نزیکەی هەشت مانگ و 15 رۆژ دێت لە یەکەم دانیشتنی خولی شەشەمی پەرلەمانی کوردستان کە لە 2-12-2024 بەڕێوەچوو و تائێستا هیچ کۆبوونەوەیەکی دیکەی نەکردووە.

هەواڵ

کشانەوەی کتوپڕی ئەمریکا شڵەژانی ئەمنی لە عێراق دروستکردووە

کشانەی هێزەکانی ئەمریکا لە بنکەی سەربازی عەین ئەسەد و فڕۆکەخانەی نێودەوڵەتیی بەغدا، ترسی خستوەتە دڵی بەشێک لە بەرپرسانی باڵای ئەمنی عێراق و شڵەژانی دروستکردوە، هەندێکی تریشیان بەسەرکەوتنی هەوڵی حکومەتی دەزانن بۆ دەرکردنی ئەمریکا.

کشانەوەی کتوپڕی هێزەکانی ئەمریکا مانگێک پێش وادەی دیاریکراو، گومانی لای بەرپرسان و شرۆڤەکاران دروستکردووە، وەک ئاماژەیەک بۆ دەستپێکردنەوەی گەڕێکی دیکەی شەڕ لە نێوان ئیسرائیل و ئێران لێکیدەدەنەوە کە رەنگە پریشکی ئەمجارە عێراقیش بگرێتەوە.

دەستپێکردنی کشانەوەی هێزەکانی ئەمریکا لە بەغداوە بۆ هەرێمی کوردستان، مانگێک پێش وادەی دیاریکراوە، کە بڕیاربوو لە مانگی ئەیلول رێککەوتنی نێوان واشنتن و بەغدا بۆ کشانەوە جێبەجێبکرێت، شڵەژانی ئەمنی دروستکردووە و ترسی خستووەتە دڵی بەرپرسانی ئەمنی.

یاسر وتوت، کە ئەندامی لیژنەی ئاسایش و بەرگریی پەرلەمانی عێراقە، سەرسوڕمانی خۆی نيشانداوە لە کشانەوەی هێزەکانی واشنتۆن لە عەین ئەسەد لە رۆژئاوای عێراق و پێوایە ئەو هەنگاوە هەڕەشە لە تێکچونی ئاسایشی عێراق دەکات.

هەرچەندە لە دوو رۆژی رابردوودا باڵیۆزخانەی ئەمریکا لە عێراق روونکردنەوەیەکی داو تێیدا ئاماژەی بەوەکرد، ئەرکی هێزەکانیان بۆ راوێژکاری دەگۆڕێت و لە رووبەرووبەنەوەی داعش بەردەوام دەبن، بەڵام ئەمە بەس نەبوو بۆ رەواندنەوەی نیگەرانی بەرپرسانی ئەمنی عێراق.

ماوەی 20 ساڵ بەسەر نەمانی رژێمی بەعس لە عێراق تێدەپەرێ و تا ئێستا هێزی سەربازیی ئەمریکی کە لە ژێر ناونیشانی جۆراوجۆر لە عێراقن، هەن.

ئەمریکا تا ساڵی 2011 بە بیانووی ریشەکێشکردنی بەعس و گەڕاندنەوەی سەقامگیری بۆ عێراق و دوای 2014 ش بە هۆی بوونی داعش، سەربازان و راوێژکارانی سەربازیی خۆی لە عێراق نەکشاندۆتەوە.

لەكاتێكدا سەباح نوعمان، وتەبێژی فەرماندەی گشتیی هێزە چەکدارەکان، کشانەوەی هێزەکانی هاوپەیمانی نێودەوڵەتی لە عێراق بە یەکێک لە دەستکەوتە هەرە بەرچاوەکانی حکومەت ناوبرد.

نوعمان ئاماژەی بەوەشکردوە، کشانەوەی هاوپەیمانان بەڵگەیەکی رونە کە حکومەت دەتوانێت سەقامگیری وڵات بپارێزێت و چیتر پێویستی بە پشتیوانی دەرەکی نییە.

پێچەوانەی وتەبێژی فەرماندەیی گشتیی هێزە چەکدارەکان؛ ئەسكەندەر وتوت، دەڵێت، هەنگاوەکەی ئەمریکا لەم کاتە هەستیارەدا جێگەی سەرسوڕمانە، بە لەبەرچاوگرتنی ئەو هەڵكشانە سیاسی و ئەمنییە توندانەی بەرۆكی ناوچەكەی گرتووە.

پاش لەناوبردنی داعش، ئەمریکا هەزاران سەربازی خۆی لە عێراق کشاندەوە، بەڵام ئێستا نزیکەی دوو هەزار و 700 سەربازی لە عێراق هەیە و واشنتن ئەرکی بەشێک لە هێزەکانی کۆتایی پێدێنێت و بەشێکیشیان ئەرکیان بۆ راوێژکاری دەگۆڕێت.

ئەو كشانەوە كتوپڕش دوای ئەوەدێت، ئەمریکا هەڵوێستێکی توندی لە دژایەتیكردنی دەرکردنی یاسای حەشدی شەعبی دەربڕی و بە فروانبوونی هەژمونی ئێران لە عێراق دەزانێت، کە بەشێک لەلایەنە شیعەکان بەتوندی کار بۆ تێپەڕاندنی دەکەن لە پەرلەمان.

لەچەند رۆژی رابردوودا عەلی لاریجانی، ئەمینداری گشتی ئەنجومەنی باڵای ئاسایشی نیشتمانی ئێران، یاداشتێکی لێکتێگەیشتنی لەگەڵ عێراق سەبارەت بە ئاسایشی سنورەکان واژۆ کرد، ئەمەش بە هۆکارێکی دیکەی خێراکردنی کشانەوەی ئەمریکا لە عێراق لێکدەدرێتەوە.

چاودێرانی سیایی و شرۆڤەکاران پێیان وایە لە بەرژەوەندی عێراقدا نییە هاوپەیمانی نێودەوڵەتی لەم کاتە گرنگ و هەستیارەدا بکشێتەوە، چونکە بۆشایی ئەمنی دروست دەبێت و ترس لە تێکچونی دۆخی ئەمنی عێراق دەکرێت.