هەواڵ

رێککەوتن کراوە.. تەنها دەستپێکردنەوەی هەناردەی نەوت ماوە

Mic
2025-08-19

دوای زیاتر لە دوو ساڵ لە راگرتنی؛ بەم نزیکانە هەناردەی نەوتی هەرێمی کوردستان دەستپێدەکاتەوە، ئەدامێکی لیژنەی نەوت و غازی پەرلەمانی عێراق-یش، دەڵێت، ئەم هەنگاوە سەرچاوەکانی گەنجینەی فیدراڵی زیاد دەکات.

پرۆسەی هەناردەکردنەوەی نەوتی هەرێمی کوردستان لە ئان و ساتدایە و لەوبارەیەوە، باسم غرێباوی، ئەندامی لیژنەی نەوت و غازی پەرلەمانی عێراق رایگەیاندووە، رێككەوتنی نێوان هەرێم و بەغدا میكانیزمێكی روونی دیاریكردووە بۆ رادەستكردنی نەوت.

رۆژی پێنجشەممەی رابردوو حکومەتی هەرێمی کوردستان رایگەیاند، لەگەڵ حکومەتی عێراق لەسەر میکانیزمی هەناردەکردنەوەی نەوتی هەرێمی کوردستان رێککەوتوون، بەم نزیکانە هەناردەی نەوت دەست پێدەکاتەوە.

غرێباوی لە چاوپێککەوتنەکەی لەگەڵ عەرەبی جەدیدە ئاماژەی بەوەکردووە، کۆمپانیای نەوتی باکور لە کەرکوک بەرپرسیار دەبێت لە وەرگرتن و گلدانەوەی نەوتەكە بەشێوەیەكی ناوەندی، دوای تەواوبونی رێککەوتنی کۆتایی لەگەڵ لایەنی تورکیا.

بەپێی دوایین رێککەونی نێوان هەولێر و بەغدا، حکومەتی هەرێمی کوردستان پابەند دەبێت بە رادەستردنی نەوتی بەرهەمهێنراوی بەردەست لە ئێستدا، جگە لە بڕی 50 هەزار بەرمیل بۆ ناوخۆ، تا ئەو کاتەی دۆخی بەرهەمهێنان دەگاتەوە ئاستی ئاسایی کە 280 هەزار بەرمیلە لە رۆژێکدا.

ئەندامەکەی لیژنەی نەوت و غاز باسی لەوەشکردوە، ئەم میکانیزمەی هەولێر و بەغدا لەسەری رێککەوتوون، ڕێگە خۆشدەکات وردە وردە هەناردەی نەوت لە چەند ۆژی داهاتوودا دەستپێدەکاتەوە و ئەوەش رەنگدانەوەی ئەرێنی لەسەر داهاتی گشتی دەبێت و سەرچاوەکانی گەنجینەی فیدراڵی زیاد دەكات.

پێشتر کۆمپانیای نەوتی باکوور رایگەیاندبوو، کۆمپانیاکەیان هەموو ئامادەکارییەکی تەکنیکی بۆ وەرگرتنی نەوتی هەرێمی کوردستان تەواوکردووە، بۆری و وێستگەکان هەمووی ئامادەن؛ بەڵام تائێستا هەرێمی کوردستان نەوتی رادەست نەکردووە.

خاڵێکی ئەرێنی دەستپێکردنەوەی هەناردەی نەوتی هەرێمی کوردستان، یارمەتیدەر دەبێت بۆ سەقامگیرکردنی هەناردەی نەوتی عێراق بۆ بازاڕەکانی جیهان، لە رێگەی بەندەری جەیهانی تورکی.

هەناردەکردنەوەی نەوتی هەرێمی کوردستان، هەنگاوێکی کردەیی دەبێت بۆ چارەسەربوونی کێشە هەڵپەسێراوەکانی نێوان هەولێر و بەغدا، کە دیارترینیان پرسی مووچە و شایستە داراییەکانی هەرێمی کوردستانە.

بابەتی لێکچو

More News

Most Popular

هەواڵ

کشانەوەی کتوپڕی ئەمریکا شڵەژانی ئەمنی لە عێراق دروستکردووە

Mic
2025-08-20

کشانەی هێزەکانی ئەمریکا لە بنکەی سەربازی عەین ئەسەد و فڕۆکەخانەی نێودەوڵەتیی بەغدا، ترسی خستوەتە دڵی بەشێک لە بەرپرسانی باڵای ئەمنی عێراق و شڵەژانی دروستکردوە، هەندێکی تریشیان بەسەرکەوتنی هەوڵی حکومەتی دەزانن بۆ دەرکردنی ئەمریکا.

کشانەوەی کتوپڕی هێزەکانی ئەمریکا مانگێک پێش وادەی دیاریکراو، گومانی لای بەرپرسان و شرۆڤەکاران دروستکردووە، وەک ئاماژەیەک بۆ دەستپێکردنەوەی گەڕێکی دیکەی شەڕ لە نێوان ئیسرائیل و ئێران لێکیدەدەنەوە کە رەنگە پریشکی ئەمجارە عێراقیش بگرێتەوە.

دەستپێکردنی کشانەوەی هێزەکانی ئەمریکا لە بەغداوە بۆ هەرێمی کوردستان، مانگێک پێش وادەی دیاریکراوە، کە بڕیاربوو لە مانگی ئەیلول رێککەوتنی نێوان واشنتن و بەغدا بۆ کشانەوە جێبەجێبکرێت، شڵەژانی ئەمنی دروستکردووە و ترسی خستووەتە دڵی بەرپرسانی ئەمنی.

یاسر وتوت، کە ئەندامی لیژنەی ئاسایش و بەرگریی پەرلەمانی عێراقە، سەرسوڕمانی خۆی نيشانداوە لە کشانەوەی هێزەکانی واشنتۆن لە عەین ئەسەد لە رۆژئاوای عێراق و پێوایە ئەو هەنگاوە هەڕەشە لە تێکچونی ئاسایشی عێراق دەکات.

هەرچەندە لە دوو رۆژی رابردوودا باڵیۆزخانەی ئەمریکا لە عێراق روونکردنەوەیەکی داو تێیدا ئاماژەی بەوەکرد، ئەرکی هێزەکانیان بۆ راوێژکاری دەگۆڕێت و لە رووبەرووبەنەوەی داعش بەردەوام دەبن، بەڵام ئەمە بەس نەبوو بۆ رەواندنەوەی نیگەرانی بەرپرسانی ئەمنی عێراق.

ماوەی 20 ساڵ بەسەر نەمانی رژێمی بەعس لە عێراق تێدەپەرێ و تا ئێستا هێزی سەربازیی ئەمریکی کە لە ژێر ناونیشانی جۆراوجۆر لە عێراقن، هەن.

ئەمریکا تا ساڵی 2011 بە بیانووی ریشەکێشکردنی بەعس و گەڕاندنەوەی سەقامگیری بۆ عێراق و دوای 2014 ش بە هۆی بوونی داعش، سەربازان و راوێژکارانی سەربازیی خۆی لە عێراق نەکشاندۆتەوە.

لەكاتێكدا سەباح نوعمان، وتەبێژی فەرماندەی گشتیی هێزە چەکدارەکان، کشانەوەی هێزەکانی هاوپەیمانی نێودەوڵەتی لە عێراق بە یەکێک لە دەستکەوتە هەرە بەرچاوەکانی حکومەت ناوبرد.

نوعمان ئاماژەی بەوەشکردوە، کشانەوەی هاوپەیمانان بەڵگەیەکی رونە کە حکومەت دەتوانێت سەقامگیری وڵات بپارێزێت و چیتر پێویستی بە پشتیوانی دەرەکی نییە.

پێچەوانەی وتەبێژی فەرماندەیی گشتیی هێزە چەکدارەکان؛ ئەسكەندەر وتوت، دەڵێت، هەنگاوەکەی ئەمریکا لەم کاتە هەستیارەدا جێگەی سەرسوڕمانە، بە لەبەرچاوگرتنی ئەو هەڵكشانە سیاسی و ئەمنییە توندانەی بەرۆكی ناوچەكەی گرتووە.

پاش لەناوبردنی داعش، ئەمریکا هەزاران سەربازی خۆی لە عێراق کشاندەوە، بەڵام ئێستا نزیکەی دوو هەزار و 700 سەربازی لە عێراق هەیە و واشنتن ئەرکی بەشێک لە هێزەکانی کۆتایی پێدێنێت و بەشێکیشیان ئەرکیان بۆ راوێژکاری دەگۆڕێت.

ئەو كشانەوە كتوپڕش دوای ئەوەدێت، ئەمریکا هەڵوێستێکی توندی لە دژایەتیكردنی دەرکردنی یاسای حەشدی شەعبی دەربڕی و بە فروانبوونی هەژمونی ئێران لە عێراق دەزانێت، کە بەشێک لەلایەنە شیعەکان بەتوندی کار بۆ تێپەڕاندنی دەکەن لە پەرلەمان.

لەچەند رۆژی رابردوودا عەلی لاریجانی، ئەمینداری گشتی ئەنجومەنی باڵای ئاسایشی نیشتمانی ئێران، یاداشتێکی لێکتێگەیشتنی لەگەڵ عێراق سەبارەت بە ئاسایشی سنورەکان واژۆ کرد، ئەمەش بە هۆکارێکی دیکەی خێراکردنی کشانەوەی ئەمریکا لە عێراق لێکدەدرێتەوە.

چاودێرانی سیایی و شرۆڤەکاران پێیان وایە لە بەرژەوەندی عێراقدا نییە هاوپەیمانی نێودەوڵەتی لەم کاتە گرنگ و هەستیارەدا بکشێتەوە، چونکە بۆشایی ئەمنی دروست دەبێت و ترس لە تێکچونی دۆخی ئەمنی عێراق دەکرێت.

TVPodcastهەواڵبنکۆڵکاری دەربارەی ئێمە 18-

ریکلاممان لەگەڵ بکە

+964 (0)770 153 6483

[email protected]

Designed and developed by AVESTA GROUP

Mic News. ©2021 All rights reserved